Gazeteport/Thelira 19.03.2014 Tarihli "Finansal tabloların internet sitesine yüklenmesi" Başlıklı Ekrem Öncü Köşe Yazısı
- 19 Mart 2014
Bilindiği üzere, Yeni TTK'nın 1524'üncü maddesi uyarınca 397'nci madde kapsamında bağımsız denetime tabi olan şirketlerden internet sitesi olmayanlar 1 Ekim 2013 tarihine kadar internet sitesi açacaklar, internet sitesi olanlar ise sitenin bir bölümünü kanun ve yönetmelikle öngörülen içeriğe özgüleyeceklerdir. Gelen sorulardan gördüğümüz kadarıyla şirketlerin finansal tablolarını internet sitesine yükleyip yüklemeyecekleri konusunda tereddütleri bulunmaktadır. Bölünme ve birleşme durumlarında finansal tabloların internet sitesine konulacağı yönetmelikte açıkça belirtilmiş iken, bölünme ve birleşmenin olmadığı hallerde finansal tabloların internet sitesine konulup konulmayacağı yeterince açık değildir.
Bu nedenle de finansal tabloların internet sitesine yüklenip yüklenmeyeceği konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Finansal tabloların internet sitesine konulmayacağını söyleyenlerin temel gerekçeleri, 6102 sayılı TTK'nın 524, 525 ve 526'ncı maddelerinin 6335 sayılı yasa ile yürürlüğe girmeden kaldırılmış olmasıdır.
6335 sayılı Kanunla kaldırılan 524'üncü madde düzenlemesi; 'Anonim şirketin ve topluluğun finansal tablolarını düzenlemekle yükümlü ana şirketin yönetim kurulu, bilanço gününden itibaren altı ay içinde; finansal tabloları, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunu, kâr dağıtımına ilişkin genel kurul kararını, denetçinin 403 üncü madde uyarınca verdiği görüşü ve genel kurulun buna ilişkin kararını, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirir ve şirketin internet sitesine koyar. Bu belgelerin Sanayi ve Ticaret Bakanlığına verilmesine ilişkin hükümler saklıdır' şeklinde idi.
Yine yabancı şirketlerin Türkiye Şubelerine yönelik olup 6335 sayılı Kanunla kaldırılan 525'inci madde düzenlemesi de; '(1) Merkezleri Türkiye dışında bulunan şirketlerin Türkiye şubelerinin müdürleri, şubeye özgü finansal tablolarının ayrıntılı şekliyle, şubesi oldukları şirketin ve varsa bu şirketin dâhil bulunduğu topluluğun, yılsonu tablolarının özetlerini ve yıllık raporlarını merkezin tabi olduğu hukuka göre gerekli olan onaylanmalarından itibaren altı ay içinde 524 üncü madde hükmü uyarınca Türkiye'de yayımlarlar' şeklinde idi.
Hemen belirtelim ki, 524-526'ncı maddelerin kaldırılmış olması tüm şirketlerin denetiminden vazgeçilmesinin sonucudur. 6102 sayılı TTK'da 6335 sayılı Kanunla yapılan değişiklik sonrası tüm şirketlerin denetime tabi olmasından geri adım atılması nedeniyle tüm şirketlerin denetime tabi tutulacağı düşüncesi ile kanunda yer verilen 524-526'ncı maddeler de Kanundan çıkartılmış oldu.
Vurgulamak gerekir ki, bağımsız denetime tabi olan şirketlerin finansal tablolarının internete yüklenmeyeceği iddia ediliyor ise, tüm şirketlerin denetime tabi tutulması halinde bunların finansal tablolarının internet sitesine yüklenmesi düzenlemesine neden kanunda yer verilmişti.
524'üncü madde düzenlemesi kaldırılır iken kanaatimce tüm şirketlerin bağımsız denetiminden vazgeçildiği düşünülmüş, ancak hadleri aşan şirketlerin bağımsız denetime tabi olacağı unutulmuştur. Halbu ki, 524'üncü madde kaldırılmamalı yeni duruma göre uyarlanmalı idi.
Kanunda yapılan bu değişikliğin (524-526'ncı maddelerin kaldırılması) bağımsız denetime tabi olan şirketler için de geçerli olduğunun neden iddia edilemeyeceğini aşağıda ele alacağız.
TTK'nın 1524'üncü maddesinde internet sitesinin özgüleme yapılacak kısmına hangi bilgilerin yükleneceğine açıkça yer verilmemiştir. İçeriğin ne olacağı, 31.05.2013 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 6'ncı maddesi ile açıklanmıştır. İçeriğe neler konulacağı söz konusu yönetmelikten bakılabilir. Bizim burada üzerinde duracağımız husus şirketlerin finansal tablolarının özgüleme yapılan kısmın içeriğine yüklenip yüklenmeyeceği hususudur.
Yönetmeliğin 6'ncı maddesinin 3'üncü fıkrasında internet sitesinde en az 6 ay yayımlanması gereken içeriğe yer verilmiştir. Buna göre,
'…
a) Kanunun 149 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre, birleşme sözleşmesi, birleşme raporu, son üç yılın finansal tabloları ile yıllık faaliyet raporları, gereğinde ara bilançoları ortakların incelemesine sunulmak üzere genel kurul kararından önceki otuz gün içinde internet sitesine konur.
…
ç) Bölünmeye katılan şirketlerden her biri tarafından, Kanunun 171 inci maddesi uyarınca bölünme sözleşmesi veya planı, bölünme raporu, son üç yılın finansal tabloları ile yıllık faaliyet raporları ve varsa ara bilançoları üzerinde inceleme yapma hakkına işaret eden ve bu belgelerin nereye tevdi edildiklerine ve nerelerde incelemeye hazır tutulduklarına dair ilan, bölünme kararının alındığı tarihten iki ay önce internet sitesine konur…'
Bu iki bend düzenlemesi birleşme ve bölünme durumlarında son üç yılın finansal tabloları ile yıllık faaliyet raporlarının internet sitesine konulacağını açıkça ortaya koymuştur. Ancak, 6'ncı madde ile bölünme ve birleşme dışındaki durumlarda finansal tabloların internet sitesine konulmasına gerektiğine ilişkin açık bir düzenleme bulunmamaktadır.
1524'üncü maddenin gerekçesinde, '… Hükmün öngördüğü web sitesi düzeni şöyle açıklanabilir: (a) Her sermaye şirketi bir web sitesi alacaktır. (b) Web sitesine bilgi toplumu bağlamında "herşey" konulabilir. "Herşey" şeffaflık ile tanımlanır ve anlam kazanır. Hükümde ilk akla gelen bilgiler, belgeler, raporlar, tablolar, çağrılar vs. (kısaca: "İçerik") yer almıştır.
Bunlar sınırlı sayı (numerus clausus) değildir. İçeriğin web sitesine konulması için web sitesinin bir bölümü 1524 üncü maddenin amaç ve işlevlerine özgülenmelidir. özgüleme olgusu 'özgülemenin yapılmış olduğu' ikinci fıkrada belirtildiği üzere web sitesinin tescili değildir. Sicile kaydın kurucu niteliği bulunmayıp, özgüleme açıklayıcıdır; kamuya özgülemenin bildirilmesidir. İstenen özgülemenin sicile kaydedilmesi, sicilde özel bir numara verilmesidir. Bu sicil numarası değildir. Ancak, kanun bunu bir hükme bağlamamıştır, idarî düzenlemelere bırakmıştır. Böylece web sitesi içinde bir bölüm ayrılması gerçekleşmiş, ilân edilmiş ve resmîleşmiş olacaktır.
Web sitesine konulması gereken bir içerik konulmamışsa, hukuka aykırılığın ve yönetim kurulunun görevini yerine getirmemesinin tüm sonuçları doğar. Meselâ: genel kurulun kararı iptal edilir, yönetim kurulu sorumlu tutulur, gereğinde işlem geçerlik kazanmayabilir…' açıklamasına yer verilmiştir.
1524'üncü madde gerekçesinde tablolar da içerik olarak sayılmıştır. Kanun metninde doğrudan içeriğe yer verilmemiş olmakla birlikte gerekçede buna yer verilmiştir.
Diğer yandan 397'nci madde uyarınca bağımsız denetime tabi tutulacak olan 398'inci maddede düzenlendiği üzere şirketlerin finansal tabloları ve yönetim kurulu yıllık faaliyet raporlarıdır.
Her ne kadar Kanun metninde ve yönetmelikte finansal tabloların internet sitesine konulacağına yönelik doğrudan bir açıklama bulunmasa da, internet sitesi açmak zorunda olan şirketler yukarıda ele aldığımız gerekçelerle finansal tablolarını da internet sitelerine yüklemelidir. İnternet sitesi zorunluluğunun getirilmesi ile yönetim dışındaki ortaklar ve şirketle iş yapan üçüncü kişilerin de şirketlerin finansal tablolarına ulaşması amaçlanmıştır. Finansal tabloların internet sitesine konulmayacak olması halinde internet sitesi zorunluluğu da anlamını yitirecektir. Şirket ortakları finansal tablolarının başkaları tarafından görülmesinden imtina etmek isteyebilirler, ancak bu zorunluluk şirketlerin şeffaf olması ve bağımsız denetimden geçmiş olan tabloların ilgili taraflarca da görülmesi için getirilmiştir. Yine de konu hakkında tereddütleri bulunanlar Gümrük ve Ticaret Bakanlığından görüş isteyebilirler.
