Ekrem öNCü-Taylan ŞAHİN /HT GAZETE
Söz konusu gelir unsurları için 27.000 TL'lik sınırın aşılması halinde bu gelirlerin tamamı yıllık beyanname ile beyan edilecektir. Menkul sermaye iratları toplamının 27.000 TL'yi aşıp aşmadığının tespitinde, indirim oranı ve istisna uygulanabilecek menkul sermaye iratlarının, indirim oranı ve istisna uygulandıktan sonra kalan kısımlarının dikkate alınması gerekmektedir.
DİKKAT! 01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan Devlet tahvili ve Hazine bonolarından elde edilen gelirlere ilişkin Gelir Vergisi Kanunu'nun Geçici 59'uncu maddesinde yer alan istisna uygulaması 31.12.2007'de son bulduğundan, 01.01.2008'den itibaren bu kıymetlerin faiz gelirleri ve elden çıkarılması dolayısıyla elde edilen gelirler ile ilgili olarak istisna uygulaması söz konusu olamayacaktır.
DİKKAT! Tutarı ne olursa olsun hiçbir şekilde beyan edilmeyecek olan menkul sermaye iratları beyan sınırı olan 27.000.-TL'lik haddin hesabında dikkate alınmayacaktır. Vergi tevkifatına tabi tutulmuş menkul sermaye iratları ile tevkifata tabi tutulmamış menkul sermaye iratları birlikte elde edilmesi halinde 27.000 TL'lik haddin hesabında toplam tutar dikkate alınacaktır. örneğin, 2014 yılında brüt 53.000 TL'lik kâr payı elde edilmiş ise bu tutarın yarısı (yarısı istisnadır) 27.000 TL'yi aşmadığından beyan edilemeyecektir.
HANGİ MENKUL SERMAYE İRADI BEYANINDA 1.400 TL SINIRINA BAKILACAKTIR?
1. Kıyı bankacılığından elde edilen faiz gelirleri,
2. Hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen bedeller (01.01.2006 tarihinden önce ihraç/iktisap edilenler),
3. İştirak hisselerinin sahibi adına henüz tahakkuk etmemiş kâr paylarının devir ve temliki karşılığında alınan para ve ayınlar,
4. Her çeşit senedin iskonto edilmesi karşılığında alınan iskonto bedelleri,
5. Yurtdışından elde edilen diğer menkul sermaye iratları (faiz, repo, kâr payı vb.),
6. Her çeşit alacak faizi.
HANGİ MENKUL GELİRİ İçİN İNDİRİMLER VAR?
Gelir Vergisi Kanunu'nda bazı menkul sermaye iratlarının enflasyondan arındırıldıktan sonra kalan tutarlarının vergilendirilmesi öngörülmüştür. Enflasyondan arındırmaya ilişkin indi oranı 2014 yılı için % 103.8 olarak belirlenmiştir. Gelir Vergisi Kanunu'nun 75'inci maddesinin ikinci fıkrasının 5 numaralı bendinde sayılan her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi ve özelleştirme İdaresi'nce çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan
gelirler beyan edilmez. 01.01.2006'dan önce ihraç edilmiş olan, Devlet tahvili ve Hazine bonosu faiz gelirlerinde gelir vergisi tevkifat oranı % 0 olup oranın sıfır olması bu gelirlerin tevkifata tabi olma özelliğini etkilememektedir. Devlet tahvili ve Hazine bonolarında sıfır olan tevkifat oranı, özel sektör tahvillerinden elde edilen faiz gelirlerinde % 10 olarak uygulanmaktadır.
GURBETçİLER İçİN 15 GüNLüK SüRE VAR
Yurtdışında yaşayıp menkul kıymet geliri elde edenlerden dar mükellefiyete tabi olanlar, Türkiye'deki menkul gelirlerinin tamamını, elde etme tarihinden itibaren 15 gün içinde beyan edip vergisini ödeyecek.
MAHSUPLAŞMA NASIL UYGULANIR
Menkul sermaye iradından kesilen vergide beyannameye dahil edilen gelire isabet eden kısım, hesaplanan vergiden mahsup edilecektir.
TL CINSINDEN ISE;
Burada devlet tahvili ile hazine bonosunun ihraç tarihi önem arz etmektedir. Bakılacak ihraç tarihi ise 01.01.2016 öncesi ya da sonrasıdır. İhraç tarihi 01.01.2006 tarihinden önce ise indirim oranı birden büyük çıkması nedeniyle beyan edilmeyecektir. İhraç tarihi 01.01.2006 tarihinden sonra ise Geçici 67'nci madde uyarınca tevkifata tabi olduğundan beyan edilmeyecektir.
DöVIZE, ALTINA VEYA BAŞKA BIR DEĞERE ENDEKSLI ISE;
İhraç tarihi 01.01.2006 öncesi ise, 27.000 TL'yi aşıyorsa beyan edilecek, 01.01.2006 sonrası ise Geçici 67'nci madde kapsamında tevkifata tabi olduğundan beyan edilmeyecektir.
EUROBOND FAİZ GELİRINİN VERGİLENDİRİLMESİ NASIL OLACAK?
Eurobondlar her ne kadar Devlet tahvili ve Hazine bonosu gibi değerlendirilmekle birlikte Geçici 67'nci madde kapsamında değildir. Bu nedenle de 2014 yılında elde edilen ve 27.000 TL'yi aşan Eurobond faiz gelirleri beyan edilecektir.
KİRA SERTİFİKALARININ VERGİLENDİRMESİ
Gelir Vergisi Kanunu'nun 94'üncü maddesine göre, kurumlar tarafından yurtdışına ihraç edilen tahviller ile tam mükellef varlık kiralama şirketleri tarafından yurtdışında ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelirler % 0 ile % 10 arasında vadeye göre değişen oranlarda, 01.01.2006 tarihinden önce ihracı gerçekleştirilen diğer özel sektör tahvillerinden elde edilen faiz gelirleri ise % 10 oranında tevkifata tabi tutulmaktadır. 2014 yılında elde edilen ve 27.000 TL' yi aşan söz konusu faiz gelirleri beyan edilecektir.
