SORU CEVAPLARLA 6552 SAYILI TORBA KANUN REHBERİ II
- 17 Kasım 2014
SORU: ödeme Süresi ve Şekli Nasıl Olacaktır?
Torba Kanun kapsamında yapılacak ödemeler,
- nakden yapılabileceği gibi
- kredi kartı ile ve
- mükelleflerin vergi dairelerinden alacaklarının bulunması halinde mahsuben de yapılabilecektir.
Kanun kapsamında hesaplanan tutarlar, borçlunun tercihine göre peşin veya taksitler halinde Gelir İdaresi Başkanlığının internet adresi (www.gib.gov.tr) üzerinden kredi kartıyla veya vergi dairesi vezneleri ile tahsile yetkili bankalara ödenebilecektir.
- Peşin ödemeler, ilk taksit ödeme süresinin son günü olan 31 Aralık 2014 tarihine kadar yapılacaktır.
- Peşin ödemelerde, yapılandırılan borçlara herhangi bir katsayı veya faiz uygulanmayacaktır.
- Borçlular hesaplanan tutarları taksitler halinde ödemek isterlerse başvuru sırasında 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih edebilecektir.
- İlk taksit Aralık 2014 ayında ödenecektir. Sonraki taksit ödemeleri ise Aralık 2014 ayını takip eden ikişer aylık devrelerle yapılacaktır.
Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine, belediyelere ve büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerine borçlu bulunanların Torba Kanunun 73 üncü maddesi hükmünden yararlanmak istemeleri halinde, 1 Aralık 2014 tarihi mesai saati bitimine kadar borçlu bulundukları idarelere (tahsil dairelerine) başvurmaları gerekmektedir.
Yapılandırılan borçların ilk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ya da ikişer aylık dönemler halinde azami on sekiz eşit taksitte ödenmesi mümkün olup ilk taksit ödeme süresi 31/12/2014 tarihi mesai saati bitiminde sona ermektedir.
ödenecek taksitlerin ödeme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde süre tatili izleyen ilk iş günü mesai saati sonuna kadar uzayacaktır.
Torba Kanununa göre hesaplanan tutarın;<lt;/p>
- Yapılandırılan alacak tutarının ilk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ödenmesi halinde, bu tutara Kanunun yayımlandığı tarihten (11.09.2014) ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz, gecikme zammı, gecikme cezası gibi fer'i amme alacağı ya da katsayı uygulanmayacaktır.
Söz konusu ödeme defaten yapılabileceği gibi ilk taksit ödeme süresi içerisinde farklı zamanlarda borcun tamamının ödenmesi halinde de herhangi bir faiz, gecikme zammı, gecikme cezası gibi fer'i amme alacağı ya da katsayı uygulanmayacaktır.
- Taksitle ödenmek istenmesi hâlinde borçluların başvuru sırasında 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri şarttır. Tercih edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz.
- Taksitle yapılacak ödemelerinde belirlenen tutar;
1) Altı eşit taksit için (1,05),
2) Dokuz eşit taksit için (1,07),
3) On iki eşit taksit için (1,10),
4) On sekiz eşit taksit için (1,15),
katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler hâlinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. Bu madde hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçlulara tercih ettikleri taksit süresine uygun ödeme planı verilir. Ancak, tercih edilen süreden daha kısa sürede ödeme yapılması hâlinde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilir.
örneğin; borçlu tarafından madde kapsamında yapılandırılan alacağın 6 eşit taksitte ödenmesi yönünde tercih kullanıldığı takdirde yapılandırılan alacak tutarı 6 eşit taksit için öngörülen (1,05) katsayısı ile çarpılacak ve bulunan tutar taksit sayısı olan 6 sayısına bölünecektir. Aynı şekilde borçlunun 18 eşit taksiti seçmesi halinde, taksitle ödenecek alacak tutarı (1,15) katsayısı kullanılarak tespit edilecektir.
örnek- Torba Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere vergi dairesine başvuruda bulunan mükellef, borcunu 18 eşit taksitte ödemeyi talep etmiştir. Vergi dairesi madde kapsamında yapılandırılan alacak tutarını 3.600,00 TL olarak hesaplamıştır.
Mükellef, yapılandırılan alacak tutarını 18 eşit taksitte ödemeyi talep ettiğinden, 3.600,00 TL alacak tutarı (1,15) katsayısı ile çarpılacaktır.
Bu şekilde bulunan tutar, 18'e bölünmek suretiyle taksit tutarı hesaplanacaktır.
18 eşit taksit için taksitlendirmeye esas tutar: 3.600,00 x 1,15= 4.140,00 TL'dir.
Taksit tutarı: 4.140,00 / 18= 230,00 TL'dir.
Taksitlendirmeye esas olan 4.140,00 TL'nin (4.140,00 - 3.600,00=)540,00 TL'si toplam katsayı tutarıdır.
Mükellef, Aralık/2014, Şubat/2015, Nisan/2015, Haziran/2015 aylarında ödemesi gereken taksit tutarları toplamı olan (230,00 x 4 =)920,00 TL'yi süresinde ödemiştir.
Temmuz/2015 ayında mükellef vergi dairesine başvurarak kalan taksit tutarlarını defaten ödemek istediğini bildirmiştir.
Başvuru sırasında 18 eşit taksitte ödeme seçeneği tercih edilmiş olmakla birlikte, daha sonra 6 eşit taksit ödeme seçeneğinin ödeme süresi içerisinde, borcun tamamı ödenmek istendiğinden, öncelikle yapılandırılan alacak tutarına (1,15) katsayısı yerine 6 eşit taksit için öngörülmüş olan (1,05) katsayısı uygulanarak taksitle ödenecek alacak tutarının yeniden hesaplanması gerekmektedir.
Yapılan hesaplamaya göre, (1,05) katsayısı esas alınarak ödenmesi gereken tutardan daha önce ödenen taksit tutarları çıkartılacak ve tahsil edilmesi gereken tutar bulunacaktır.
Buna göre;
6 eşit taksit için taksitlendirmeye esas tutar: 3.600,00 x 1,05 = 3.780,00 TL
ödenen toplam taksit tutarı: 230,00 x 4 = 920,00 TL
Tahsil edilecek toplam tutar: (3.780,00 - 920,00=)2.860,00 TL olacaktır.
Bu durumda, mükellefin madde kapsamında yapılandırılan 3.600,00 TL borcu için (3.780,00 - 3.600,00=)180,00 TL katsayı tutarı tahsil edilecektir.
Yapılacak erken ödeme mükellefe (540,00 - 180,00=)360,00 TL daha az ödeme imkanı sağlayacaktır.
SORU: Kredi Kartı İle ödeme Yapmak Mümkün Müdür?
Torba Kanun kapsamında yapılandırılan alacak tutarının kredi kartı kullanılmak suretiyle de ödenmesi mümkündür. Kredi kartı kullanılmak suretiyle yapılacak ödemeler Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesi (http://www.gib.gov.tr/) üzerinden yapılabilecektir. Ancak, bankaların uygulama geliştirmeleri halinde, internet siteleri veya şubeleri üzerinden de kredi kartıyla tahsilat işlemleri yapılması mümkündür.
Kredi kartı ile yapılacak ödemeler, tüm taksitlerin veya bir ya da birden fazla taksitin defaten ödenmesi ya da bir veya birden fazla taksitin ilgili taksit aylarına yansıtılmak suretiyle ödenmesi şeklinde yapılabilecektir.
Borçlu tarafından yapılan ödeme tutarını gösterir alındı, kredi kartı ile ödeme işleminin yapıldığı tarih itibarıyla verilecek ve borç ödenmiş kabul edilecektir.
SORU: Vergi Dairesinden Alacağı Olan Mükelleflerin Mahsuben ödeme Yapması Mümkün Müdür?
Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine ödenmesi gereken amme alacaklarına uygulanmak üzere, Torba Kanunun 73'üncü hükümlerinden yararlanmak için başvuruda bulunan ve ödenecek tutarları ilgili vergi mevzuatı gereği iade alacağından kendi borçlarına mahsuben ödemek isteyen borçluların, bu taleplerinin yerine getirilebilmesi için başvuru ve/veya taksit süresi içinde ilgili mevzuatın öngördüğü bilgi ve belgeleri tam ve eksiksiz olarak ibraz etmeleri şarttır. Belgelere ek olarak mahsuben iadenin gerçekleştirilebilmesi için teminat, yeminli mali müşavir raporu veya vergi inceleme raporu da aranan durumlarda, bunların da aynı süre içinde vergi dairesine intikal etmiş olması gerekmektedir.
Bu takdirde, ilgili mevzuatın borçlunun mahsup talebine esas aldığı tarih itibarıyla maddeye göre ödenecek tutara mahsup işlemleri yapılacaktır. Mahsup talebine konu tutardan daha az tutarda mahsubun yapılması halinde, mahsuben ödeme suretiyle tahsil edilemeyen taksit tutarının bir ay içerisinde ödenmesi hususunda borçluya bildirimde bulunulması gerekmektedir.
Bir aylık süre içerisinde eksik ödenen taksit tutarının, ödenmesi gerektiği tarihten ödendiği tarihe kadar gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi halinde eksik ödenen tutar için madde hükümleri ihlal edilmiş sayılmayacaktır.
SORU: Torba Kanunla Silinecek Borçlar Hangileridir?
- 31 Aralık 2013 tarihinden önce kesilen 120 TL ve altındaki idari para cezaları (sigara kullanımından dolayı kesilenler hariç) ile 12 TL ve altındaki köprü ve otoyol ihlali geçiş ücretleri borçları başvuru beklenilmeden silinecektir.
31.12.2013 tarihi öncesi kesilen 11.09.2014 tarihi itibariyle tebliğ edilmemiş olan ceza aslı 120.-TL ve altındaki idari para cezaları tebliğ edilmeyecektir.
- Vergi dairelerince takip ve tahsil edilmekte olan; vergiler, vergi cezaları, kaynak kullanımını destekleme fonu alacakları, ecrimisiller, adli para cezaları, idari para cezaları, yiyecek bedelleri gibi amme alacaklarından vadeleri 31 Aralık 2007 tarihinden önce olup, ödenmemiş borçların toplamı 50 TL'yi aşmaması halinde (fer'i borç tutarına bakılmaksızın), bu borçlar başvuru beklenilmeden silinecektir.
- Vadesi 31 Aralık 2007 tarihinden önce olan borçların aslı 11 Eylül 2014 tarihinden önce ödenmiş ise bu alacağa ilişkin 100 TL'yi aşmayan gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i borçlar da silinecektir.
SORU: Taksitlerin Süresinde ödenmeyerek İhlal Edilmesinin Sonuçları Nelerdir?
- Bir takvim yılında 2'den fazla taksitin süresinde ödenmemesi ya da eksik ödenmesi halinde yapılandırma iptal olacaktır.
- Bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde ise ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi halinde yapılandırma ihlal olmayacaktır.
- Yapılandırılan alacakların kanunda belirtilen şekilde tamamen ödenmemiş olması halinde, borçlular ödedikleri tutarlar kadar kanun hükümlerinden yararlanacaklardır.
- ödenecek taksitler ile taksit ödeme süresince beyan üzerine tahakkuk eden vergilerin (her bir vergi türü itibarıyla) vadesinde yapılan ödemelerinde 5 liraya kadar eksik ödemeler ihlal sebebi sayılmayacaktır.
SORU: Yapılandırılan Borçlar İçin Haciz Bulunması Halinde Hacizler Kaldırılacak Mıdır?
- önceden tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılır ve buna isabet eden teminatlar iade edilir.
- 73'üncü madde hükmüne göre taksitlendirilen mükelleflerin teminat değişikliği talepleri değerlendirilecektir.
- Taksitlendirme ihlal edilmediği sürece yapılandırılan borçlara ilişkin borcu yoktur yazısı verilebilecektir.
- Borcun tamamı ödenmeden motorlu taşıtların satış veya devrine izin verilmeyecektir.
- Taksit süresi sonuna kadar borçluların, taşıtlarının fenni muayenelerini yaptırmalarına ve uçuşa elverişli belgelerini almalarına imkan verilecektir.
SORU: Güncel Borçların ödenmemesi Halinde Yapılandırma İhlal Edilmiş Sayılacak Mıdır?
Taksitlendirilen borçlar içinde;
- Yıllık gelir veya kurumlar vergisi,
- Gelir veya kurumlar (stopaj) vergisi,
- Katma değer vergisi,
- özel tüketim vergisi,
borcu bulunuyorsa, bu vergilerle İlgili olarak taksit ödeme süresi boyunca beyan edilip tahakkuk edecek tutarların da süresinde ödenmesi gerekmektedir. Diğer bir ifadeyle, taksitler süresinde ödense dahi taksit ödeme süresince bu vergi türlerinden yeni doğacak borçların süresinde ödenmemesi durumunda, yapılandırma hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir.
Ancak, yukarıda belirtilen vergilerle İlgili beyan edilip tahakkuk edecek tutarların çok zor durum olmaksızın (çok zor durum hali, 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde geçen 'çok zor durum' halini ifade etmektedir) bir takvim yılında iki defadan fazla süresinde ödenmemesi durumunda Kanun hükümleri ihlal edilmiş olacaktır.
Kanaatimizce bu hüküm Torba Kanundan yararlanarak ödeme yapacakların en çok ihlal edecekleri hüküm olacaktır. Borçlarını ödeyemeyen mükellefler daha çok mali krizde olan mükelleflerdir. Geçmiş borçları yapılandırarak ödeme yapmak isteyen ve zor durumda olan mükelleflere mevcut borçların ödenmemesi halinde şartlar ihlal edilmiştir demek bu Kanunun ruhuna ve getiriliş amacına aykırıdır.
SORU: Tecil Edilen Alacaklar İçin Torba Kanundan Yararlanmak Mümkün Müdür?
Kapsama giren alacaklara karşılık; kanunun yayımlandığı tarihten önce tecil edilmiş alacaklardan kalan taksit tutarlarının Torba Kanundan yararlanması mümkündür. Ancak, tecil kapsamında ödenen tutarlar için Torba Kanundan yararlanmak mümkün olmayacak, tecile ilişkin tahsil edilen faizler red ve iade edilmeyecektir.
SORU: Torba Kanundan Yararlanmanın Diğer önemli Hususları Nelerdir?
- Tüzel kişiler ya da tüzel kişiliğe haiz olmayan teşekküller için madde hükümlerinden yararlanma başvuruları bunların kanuni temsilcileri tarafından yapılacaktır.
- Mirasçılar, kefiller, şirket ortakları ve kanuni temsilciler gibi amme borçlusu sayılan kişiler sorumlu oldukları tutar dikkate alınarak ayrı ayrı yararlanabileceklerdir.
- Mükelleflerle birlikte borcun ödenmesinden müştereken ve müteselsilen sorumluluğu bulunanların da madde hükümlerinden yararlanmaları mümkündür.
- Asıl amme borçlusu ile birlikte borcun ödenmesinden birden fazla kişinin sorumlu olması halinde bu kişilerce madde hükümlerinden farklı taksit seçenekleri seçilmek suretiyle yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
- 6111 sayılı Kanundan taksidi devam eden mükellefler mezkur Kanundan yararlanamayacaklardır.
- Adi ve kollektif şirketlerde ortak olanlar şirketin borçlarının tamamı üzerinde müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarından, bu ortaklar da sorumlu oldukları bu borçlar için madde hükmünden yararlanabileceklerdir.
II- KASA/ORTAKLAR CARİ AFFI
Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların beyanı konusu Torba Kanunun af niteliğindeki en önemli düzenlemesi denilebilir. Konuyla ilgili olarak tartışmalı konular da yazımızda ele alınacaktır.
Bu düzenleme 6552 sayılı Torba Kanunun 74'üncü maddesinde düzenlenmiştir.
SORU: Hangi Mükellefler Kasa/Ortaklar Cari Affından Faydalanabileceklerdir?
Kasa/ortaklar cari düzenlemesinden sadece bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri faydalanabileceklerdir. Doalyısıyla gelir vergisi mükellefleri bu düzenlemeden faydalanamayacaktır.
SORU: Düzeltme Kapsamına Neler Girmektedir?
31/12/2013 tarihi itibarıyla düzenlenilen bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan,
- kasa mevcutları ve
- işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları, vergi dairelerine beyan edilmek suretiyle yasal kayıtlar düzeltilebilecektir.
İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarının belirlenmesinde, tek düzen hesap planında yer alan "131. Ortaklardan Alacaklar" ve "231. Ortaklardan Alacaklar" toplamından "331. Ortaklara Borçlar" ve "431. Ortaklara Borçlar" toplamının çıkarılması sonucunda kalan net tutar dikkate alınacaktır.
SORU: Beyan Nasıl Yapılacaktır?
Beyana konu tutarlar, 31.12.2014 tarihine kadar (bu tarih dahil) 1 Seri No.lu Torba Kanun Tebliği ekinde yer alan beyanname (Ek:5) ile kurumlar vergisi mükellefiyeti yönünden bağlı olunan vergi dairelerine beyan edilecektir.
Kanunun 74 üncü maddesi hükmü uyarınca verilmesi gereken ve elektronik ortamda gönderilebilen beyannamenin, kurumlar vergisi beyannamelerini elektronik ortamda göndermek zorunda olan mükellefler tarafından elektronik ortamda gönderilmesi zorunludur. Elektronik ortamda beyanname ve bildirim verme zorunluluğu bulunmayanlarca, söz konusu beyan kurumlar vergisi mükellefiyeti yönünden bağlı olunan vergi dairelerine kağıt ortamında yapılabilecektir.
SORU: Beyan Edilen Tutarlara İlişkin Vergi Nasıl Hesaplanacak ve Hangi Vergi Dairesine ödenecektir?
Beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında vergi hesaplayacak ve hesaplanan vergi 31.12.2014 tarihine kadar (bu tarih dahil) ödenebilecektir.
31.12.2014 tarihine kadar beyannamenin verilmesi ve ödemenin bu tarihe kadar yapılmaması halinde Kanun hükümlerinden yararlanılmaya devam edilecektir. 31.12.2014'e kadar ödenmeyen bu vergiler 31.12.2014 tarihi ile ödendiği tarihe kadar süre için 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre gecikme zammıyla birlikte takip edilecektir.
SORU: Torba Kanundan Faydalananlar ödedikleri Vergiyi Mahsup Edebilecekler Midir?
ödenen vergiler gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilemeyecek ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınamayacaktır.
örnek; (A) Anonim Şirketinin, 31/12/2013 tarihi itibarıyla düzenlediği bilançosunda kasa hesabında 300.000 TL görülmekle birlikte fiilen kasada bulunmayan tutar 290.000 TL'dir. Şirketin dönem içindeki faaliyetleri sonucunda, beyan tarihi olan 24/10/2014 tarihi itibarıyla kasa hesabının mevcudu 400.000 TL olarak görülmektedir.
Anılan mükellef, her ne kadar beyan tarihi itibarıyla kasa mevcudu 400.000 TL olsa da, 31/12/2013 tarihli bilançosunu baz almak suretiyle bu tarih itibarıyla var olan kasa mevcudu içinde fiilen kasada bulunmayan tutarları esas alacak, bu tutarın 290.000 TL olması nedeniyle, bu tutarı beyan edecek ve beyan edilen tutar üzerinden hesaplanan vergiyi beyanname verme süresi sonuna (31/12/2014 tarihine) kadar ödeyecektir.
Bu çerçevede;
Beyan tutarı : 290.000 TL
Hesaplanan vergi : (290.000 x %3=) 8.700 TL
- Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan kasa mevcudunun, kasa hesabından düşülmesi:
___________________________24/10/2014__________________________
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE 290.000 TL
ZARARLAR
(6552 sayılı Kanunun 74. maddesi)
(Kanunen Kabul Edilmeyen Gider)
100 KASA 290.000 TL
______________________________ / _______________________________
- Verginin hesaplanması:
___________________________24/10/2014__________________________
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE 8.700 TL
ZARARLAR
(Kanunen Kabul Edilmeyen Gider)
360 öDENECEK VERGİ VE FONLAR 8.700 TL
_____________________________ / ________________________________
- Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan kasa mevcudundan kaynaklanan giderlerin nazım hesaplara (kanunen kabul edilmeyen gider olarak) kaydı:
___________________________24/10/2014__________________________
950 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN 298.700 TL
GİDERLER
951 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN 298.700 TL
GİDERLER ALACAKLI HESABI
_____________________________ / ________________________________
SORU: 31.12.2013 Tarihi İtibariyle Kasa ya da Ortaklar Caride Bulunan Tutarın Tamamından Af Kapsamında Yararlanmak Mümkün Müdür?
31.12.2013 tarihi itibariyle bilançoda gözüken tutar yararlanılacak maksimum tutardır. Yasadan yararlanılan tarihte daha düşük tutar bulunması halinde bu tutar dikkate alınacaktır. Konu bir örnek yardımıyla daha iyi anlaşılabilecektir.
örnek; (K) Anonim Şirketinin, 31/12/2013 tarihi itibarıyla düzenlediği bilançosunda kasa hesabında 400.000 TL görülmekte olup, dönem içindeki faaliyetleri sonucunda, beyan tarihi olan 28/10/2014 tarihi itibarıyla kasa mevcudu 220.000 TL'dir.
Anılan mükellef, her ne kadar, 31/12/2013 tarihli bilançosunu baz almak suretiyle bu tarih itibarıyla var olan kasa mevcudu 400.000 TL olsa da, beyan tarihi itibarıyla kasa mevcudu 220.000 TL olduğundan, fiilen kasada bulunmayan kısım esas alınmak suretiyle en fazla bu tutar (220.000 TL) kadar beyanda bulunabilecektir.
Bu tutarın 200.000 TL'lik kısmının kasada fiilen bulunmadığı varsayıldığında beyan edilecek tutar ve üzerinden hesaplanacak vergi aşağıdaki gibi olacaktır.
Beyan tutarı : 200.000 TL
Hesaplanan vergi : (200.000 x %3=) 6.000 TL
SORU: Kasa/Ortaklar Cari Affından Yararlanan Mükellefler Sonradan İncelenebilir Mi?
Torba Kanuna göre 'Bu fıkra uyarınca beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmaz' denilmektedir.Tebliğ düzenlemesine göre, 'Kurumlar vergisi mükelleflerince 6552 sayılı Kanunun 74 üncü maddesi hükmü uyarınca, yapılan beyanla ilgili olarak, söz konusu tutarların ortaklara dağıtılıp dağıtılmadığına bakılmaksızın kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine yönelik ilave bir tarhiyat yapılmayacaktır'.
Tebliğ düzenlemesine göre ilave tarhiyat yapılmayacak vergi, kar dağıtımına bağlı stopajla sınırlandırılmıştır. Kurumlar ya da katma değer vergisine yönelik olarak tarhiyat yapılmayacağına dair bir düzenleme yoktur. Bu nedenle de 74'üncü madde kapsamında yasadan faydalananlara vergi daireleri geçmişe yönelik adat (faiz) hesaplanmadığından bahisle inceleme yapabilecek ve ilave tarhiyat çıkarabilecektir.
Kanaatimizce geçmişe yönelik kurumlar ve katma değer vergisi yönüyle de ilave tarhiyat yapılmamalıdır. Yasadaki '…Bu fıkra uyarınca beyan edilen tutarlar nedeniyle ilave bir tarhiyat yapılmaz…' ibaresi ile anlatılmak istenen budur. Tebliğ bu düzenlemeyi sadece kar dağıtımına indirgemiştir. Aksi türlü Kurumlar ve Katma Değer Vergisi boyutuyla ilave tarhiyat yapılacak olur ise, aftan yararlanan mükelleflerin bilgileri Maliyede olacağına göre hepsine ek tarhiyat yapılması gündeme gelebilecektir. Bu da mükellefin devlete olan güvenini zedeleyecektir ve kanun düzenlemesinin tebliğle daraltılması hukuken mümkün değildir.
Diğer yandan Kurumlar ve Katma Değer Vergisi Boyutuyla ilave tarhiyat yapılmayacak olur ise de geçmiş dönemde adat yapmış ve KDV hesaplamış olan mükelleflerden fazladan vergi alınmış olunacaktır. Yani, adat yapmayan bir mükellef hiç vergi ödememişken adat yapan mükellef fazladan vergi ödemiş olacaktır. Bu da vergide adalet ilkesine aykırı bir durumdur.
örneğin, bir mükellefin kasasında 2011'den 300.000.-TL, 2012'den 400.000.-TL ve 2013'ten 500.000.-TL olmak üzere 31.12.2013 itibariyle kasasında kayden 1.200.000.-TL gözükmesi halinde (fiilen bulunmayan), bu tutarlar için faiz hesaplayanlar vergi ödemişken, faiz hesaplamayanlar vergi ödememiş olacaklardır.
Geçmişe yönelik tarhiyat yapılıp yapılmayacağı uygulamada problemler yaratacaktır, ama yargı yolu açıktır.
SORU: Hangi Bilanço Dikkate Alınacaktır?
Torba Kanunun 74'üncü maddesi kapsamında beyanda bulunacak mükelleflerin, kurumlar vergisi beyannamesi ekinde vermiş oldukları 31/12/2013 tarihli bilançolarını dikkate almaları gerekmektedir.
Dolayısıyla, mükelleflerin kanuni süresinden sonra verdikleri düzeltme beyannamelerinin ekinde yer alan bilançoları dikkate alınmayacaktır.
SORU: 131, 231, 331 ve 431 No.lu Hesaplar Dışında Farklı Bir Hesapta İzlenen ve Bu Hesaplarla Aynı Nitelikteki İşlemlerden Doğan Tutarlar İçin Aftan Faydalanabilir mi?
Olayın gerçek mahiyetinin esas olduğu iddia edilerek bunun mümkün olabileceğini iddia edenler bulunmakla birlikte bu mümkün değildir. Aftan yararlanılacak tutar 131, 231, 331 ve 431 nolu hesaplara bakılarak tespit edilecektir. Aksi türlü incelemelerde muhasebe hilesi yapmakla suçlanmak gündeme gelebilir.
SORU: 2014 Geçici Vergi Beyannameleri Düzeltilecek Midir?
Torba Kanunun 74'üncü maddesi hükmü kapsamında beyanda bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu beyanları nedeniyle 2014 yılı geçici vergi beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde beyanname verme süresi içinde yani 31.12.2014 tarihine kadar gerekli düzeltme işlemlerinin yapılması mümkün bulunmaktadır.
Bu kapsama giren düzeltme işlemleri nedeniyle vergi dairelerince yapılacak ek tarhiyatlar için herhangi bir ceza veya faiz aranmayacaktır.
Ekrem öNCü
Yeminli Mali Müşavir
DKR Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti.
