Ekrem öNCü-Taylan ŞAHİN /HT GAZETE
Serbest meslek faaliyeti, sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari niteliği olmayan işlerin işverene bağlı olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır. Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancı sayılır. Vergi, resim, harç, keşif, şahitlik, bilirkişilik ve ekspertiz gibi hususlara harcanmak üzere müşteri veya müvekkilden alınan ve tamamen bu hususlara harcanan para ve ayınlar serbest meslek kazancı sayılmaz. Serbest meslek erbabı 'Serbest Meslek Kazanç Defteri' tutmak zorundadır.
KAZANCIN HASILATTAN İNDİRİLMESİ MüMKüN Mü?
Serbest meslek kazancının tespitinde hasılattan indirilecek giderler şunlardır:
- Mesleki kazancın elde edilmesi ve devam ettirilmesiyle ilgili genel giderler, ikametgâhlarının bir kısmını işyeri olarak kullananlar, ikametgâh için ödediklerikiranın tamamı ile ısıtma ve aydınlatma gibi diğer giderlerin yarısını indirebilirler. örnek: Kira ile oturduğu dairenin bir odasını avukatlık bürosu olarak kullanan bir avukat 2014 yılında ödediği 70.000 TL tutarındaki kiranın tamamını; ısıtma, aydınlatma ve su için ödediği 30.000 TL'nin ise yarısı olan 15.000 TL'yi kazancından indirebilecektir. İşyeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortismanı, ikametgâhı kendi mülkü olup bunun bir kısmını işyeri olarak kullananlar amortismanın yarısını gider yazabilirler.
- Hizmetli ve işçilerin işyerinde veya işyerinin müştemilatındaki iaşe ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatı (bu primlerin ve aidatın geri alınmamak üzere Türkiye'de kain sigorta şirketlerine veya emekli ve yardım sandıklarına ödenmiş olması ve emekli ve yardım sandıklarının tüzel kişiliğe haiz bulunmaları şartıyla) ile demirbaş olarakverilen giyim giderleri,
-Mesleki faaliyetle ilgili seyahat ve ikamet giderleri, (seyahat maksadının gerektirdiği süre ile sınırlı olmak şartıyla),
- Mesleki faaliyette kullanılan tesisat, demirbaş eşya ve envantere dahil taşıtlar için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar,
- Kiralanan veya envantere dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri, (taşıtların tamir, bakım, yakıt giderleri),
- Alınan mesleki yayınlar için ödenen bedeller,
- Mesleki faaliyetin ifası için ödenen mal ve hizmet alım bedelleri,
- Serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla emekli sandıklarına ödenen giriş ve emeklilik aidatları ile mesleki teşekküllere ödenen aidatlar,
- Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen meslek, ilan ve reklam vergileri ile işyerleriyle ilgili ayni vergi, resim ve harçlar,
- Mesleki faaliyetle ilgili olarak kanun, ilam ve sözleşmeye göre ödenen tazminatlar. cezaları ve serbest meslek doğan sayılı Kanun ödenen cezalar, ve faizleri gelir ve gelir gider olarak
KİMLER SERBEST MESLEK ERBABIDDIR?
Serbest meslek faaliyetini mutat meslek halinde ifa edenler (düzenli olarak yapanlar), serbest meslek erba bıdır. Buna göre, veteriner hekim, mimar, mühendis, müşavir, serbest muhasebeci malimüşavir, yeminli mali müşavir, danışman, ressam, yazar, bestekâr, kimyager, noter, serbest öğretmen, artist, menajer, senarist, yönetmen, ebe, sünnetçi, arzuhalci rehber ve sağlık memuru gibi kişiler serbest meslek erbabıdır.