Bilindiği üzere Yeni TTK'nın 573'üncü maddesi uyarınca tek kişilik limited şirket kurmak mümkündür. Gelen sorulardan anlaşıldığı kadarıyla tek kişilik limited şirketlerde müdürlük düzenlemesi yeterince anlaşılamamıştır.

Son gelen bir soruda, daha önce konuyu ele aldığım yazıya atıfta bulunularak, tek kişilik limited şirkete ortağı müdür seçilmeksizin, dışarıdan bir müdür atandığı ve bunun da ticaret sicilinde onaylandığı belirtilmektedir. Halbuki, daha önceki yazımda bunun mümkün olmayacağını yazdığım ve bunun mümkün olup olmadığı sorulmaktadır.

Limited şirketlerde müdürler Yeni TTK'nın 623'üncü maddesinde düzenlenmiştir. Limited şirketlerde şirketin yönetimi ve temsili şirket sözleşmesi ile düzenlenecektir. Şirket sözleşmesi ile şirketin yönetimi ve temsili, müdür sıfatını taşıyan bir veya birden fazla ortağa veya tüm ortaklara ya da üçüncü kişilere verilebilecektir. Ancak en azından bir ortağın, şirketi yönetim hakkının ve temsil yetkisinin bulunması gereklidir.

Dolayısıyla Yeni TTK'nın 623'üncü maddesi uyarınca dışarıdan müdür atanması mümkündür.

Ancak burada akla gelen soru, dışarıdan müdür atanması halinde tek ortak olan kişi de dışardan atanan müdürle birlikte müdür olarak seçilmek zorunda mıdır? Yoksa dışarıdan atanan müdür tek başına müdürlük görevini yerine getirebilecek midir?

Yeni TTK'nın 623'üncü maddesinin son cümlesinde düzenlendiği üzere, en azından bir ortağın şirketi yönetim hakkının ve temsil yetkisinin bulunması zorunludur. Dolayısıyla, tek ortaklı limited şirkette dışardan müdür atansa bile tek ortağın da müdür seçilmesi gerekmektedir.

Tek ortağın müdür seçilmek istememesi halinde nasıl bir yol izlenebilecektir?

Tek ortak olarak %100 hisseye sahip olan kişi dışarıdan müdür atadığı kişiye sembolik de olsa örneğin (%1 gibi) bir pay vermesi halinde, şirket tek ortaklı olmayacaktır ama sembolik paylı ortak tek başına müdür olarak seçilebilecektir. Ancak pay verilmek istenmemesi durumunda, tek ortak olan kişi de müdür olarak seçilmek zorundadır.

Tek kişilik limited şirket ortağı müdür seçilmeksizin dışardan müdür olarak atanan kişinin yaptığı işlemler geçerli olacak mıdır? Tek kişi ortak müdür seçilmediği için sorumluluklardan kurtulabilecek midir?

öncelikle vurgulayalım ki, ticaret sicillerinin buna izin vermemesi gerekir. Yani, tek kişilik limited şirketlere dışarıdan müdür atanmak istenirse ortağın da müdür olarak atanmak istenip istenmediğine bakılmalı ve ortak müdür olarak atanmak istemiyorsa, dışardan atanan kişinin de müdür olarak atanması onaylanmamalıdır.

Kanaatimce, tek kişilik limited şirketin ortağı müdür seçilmeksizin dışardan müdür atanması halinde işlemler geçerli olabilecektir. Ancak sorumluluk bakımından tek ortak da müdür sıfatının sorumlulukları ile karşı karşıya kalacaktır. Kanun hükmü en azından bir ortağın, şirketi yönetim hakkının ve temsil yetkisinin bulunmasının gerektiğini emretmektedir. Bunun dışına çıkılmasının sorumluluğu kaldırmayacağını düşünmekteyim.

örneğin, 6183 sayılı Kanunun Mükerrer 35'inci maddesinde kanuni temsilcilerin sorumluluğu düzenlenmiştir. Buna göre; 'Tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliğiolmayan teşekküllerin mal varlığından tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacakları, kanunî temsilcilerin ve tüzel kişiliği olmayan teşekkülü idare edenlerin şahsi mal varlıklarından bu Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.

Bu madde hükmü, yabancı şahıs veya kurumların Türkiye'deki mümessilleri hakkında da uygulanır.

Tüzel kişilerin tasfiye haline girmiş veya tasfiye edilmiş olmaları, kanunî temsilcilerin tasfiyeye giriş tarihinden önceki zamanlara ait sorumluluklarını kaldırmaz. Temsilciler, teşekkülü idare edenler veya mümessiller, bu madde gereğince ödedikleri tutarlar için asıl amme borçlusuna rücu edebilirler.

Amme alacağının doğduğu ve ödenmesi gerektiği zamanlarda kanuni temsilci veya teşekkülü idare edenlerin farklı şahıslar olmaları halinde bu şahıslar, amme alacağının ödenmesinden müteselsilen sorumlu tutulur.

Kanuni temsilcilerin sorumluluklarına dair 213 sayılı Vergi Usul Kanununda yer alan hükümler, bu maddede düzenlenen sorumluluğu ortadan kaldırmaz.'

Dolayısıyla, limited şirkette ortaklığı bulunmayan ancak limited şirkete dışarıdan müdür (kanuni temsilci) olarak atanan kişi, şirketin mal varlığından tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacakları nedeniyle şahsi mal varlıkları ile 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre sorumlu olacaktır.

Eğer ki, tek ortak müdür olarak atanmamış ise yukarıdaki kanuni temsilci sorumluluğu onu da bağlayacaktır.

Vurgulamak gerekir ki, 6183 sayılı Kanunun 35'inci maddesi uyarınca, limited şirket ortakları, şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılanamme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu olurlar ve 6183 sayılı Kanun hükümleri gereğince takibe tabi tutulurlar.

Tek ortaklı limited şirket söz konusu ise, doğal olarak tek ortak amme alacağının tamamından sorumlu tutulacaktır. Ancak, yukarıda vurguladığımız üzere, tek ortaklı limited şirkette tek başına dışarıdan müdür seçilmesi kanunen mümkün olmayacak, dışarıdan müdür atanılması durumunda tek ortağın da müdür seçilmesi gerekecektir.

Diğer bir sorumluluk ise, VUK'un 359'uncu maddesinde düzenlenmiştir. Kanaatimce, VUK 359 kapsamında suç duyurusunda bulunulacak olunması halinde tek kişilik limited şirketin ortağı yukarıda verdiğimiz örnekte olduğu gibi müdür olarak atanmamış olsa bile, dışarıdan atanan müdürle birlikte suç duyurusundan kurtulamayacaktır.

Sonuç olarak tek kişilik limited şirketlerde müdür atamalarında ticaret sicillerinin dikkat etmesi gerekir. Ortak müdür seçilmemiş olur ise, dışarıdan müdür atanmasının mümkün olmadığı konusunda şirketler uyarılmalıdır.