Değerli okurlarımız bilindiği üzere genel kurullar Mart sonuna kadar yapılacaktır. Gelen sorulardan anladığımız kadarıyla, özellikle hangi şirketlerin genel kurullarında hükümet komiseri (yeni ismi ile bakanlık temsilcisi) bulunacağı konusunda soru işaretleri bulunmaktadır. Konuya ilişkin olarak 28.11.2012 tarihli ve 28481 sayılı Resmi Gazete'de, Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Temsilcileri Hakkında Yönetmelik yayımlanmıştır. Bu yazımızda hangi şirketlerin genel kurullarında bakanlık temsilcisinin bulunması gerektiği hususu açıklığa kavuşturulacaktır.

 

Genel kurul toplantıları ne zaman yapılmalıdır?

 

Genel kurul toplantıları aşağıda belirtilen zamanlarda yapılacaktır.

 

Olağan genel kurul toplantısı;

 

her hesap dönemi sonundan itibaren üç ay içinde yapılır. Buna göre hesap dönemi takvim yılı olan şirketlerde toplantılar yılın ilk üç ayı içinde, özel hesap dönemi olan şirketlerde ise, hesap döneminin bittiği günü izleyen ilk üç ay içinde yapılır.

 

Olağanüstü genel kurul toplantısı;

 

şirket için toplantının yapılmasını gerektiren durumların ortaya çıktığı zamanlarda yapılır.

 

İmtiyazlı pay sahipleri özel kurulu;

 

imtiyazlı payların bulunduğu şirketlerde genel kurul tarafından imtiyazlı pay sahiplerinin haklarını ihlal edecek mahiyette esas sözleşme değişikliğine karar verilmesi halinde, anılan karar tarihinden itibaren en geç bir ay içinde toplantıya çağrılır. Bu süre sonuna kadar imtiyazlı pay sahipleri toplantıya çağrılmazsa, her imtiyazlı pay sahibi yönetim kurulunun çağrı süresinin son gününden başlamak üzere onbeş gün içinde, bu kurulun toplantıya çağrılmasını mahkemeden isteyebilir. çağrıya rağmen süresi içinde imtiyazlı pay sahipleri özel kurulu toplanamazsa, genel kurul kararı onaylanmış sayılır.

 

Esas sözleşme değişikliği Bakanlık iznine tabi olan şirketlerde;

 

bu amaçla yapılacak genel kurul toplantıları, ancak bu izin alındıktan sonra yapılır.

 

Genel kurul toplantıları nerede yapılacaktır?

 

Genel kurul toplantıları, esas sözleşmede aksine hüküm olmadıkça, şirketin merkezinin bulunduğu mülki idare birimi sınırları içinde yapılır. Şirket merkezinin bulunduğu yerde toplantının hangi adreste yapılacağı esas sözleşmede özel olarak belirtilmemişse, bunu belirleme yetkisi toplantı çağrısı yapanlara aittir.

 

Toplantının, şirket merkezinin bulunduğu mülki idare birimi sınırları dışındaki başka bir yerde veya yurt dışında yapılabilmesi için bunun esas sözleşmede açıkça düzenlenmesi gerekir.

 

çağrı ilanında; toplantı yerinin doğru, anlaşılır ve ayrıntılı biçimde belirtilmesi gerekir.

 

Hangi şirketlerin genel kurullarında bakanlık temsilcisi bulundurma zorunludur?

 

Aşağıda sayılan genel kurul toplantılarında ve bunların ertelenmesi halinde yapılacak ikinci toplantılarda bakanlık temsilcisinin bulunması zorunludur:

 

1- Kuruluş ve esas sözleşme değişikliği işlemleri Bakanlık iznine tabi olan şirketlerin bütün genel kurul toplantılarında bakanlık temsilcisinin bulunması zorunludur.

 

Yeni TTK'nın 333'üncü maddesi uyarınca bazı alanlarda faaliyet gösterecek firmalar Gümrük ve Ticaret Bakanlığının izni ile kurulacaktır. Kanun hükmü uyarınca da, bu şirketlerin hangilerinin olacağı hususunu Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bir tebliğ ile açıklığa kavuşturacaktır. Söz konusu Tebliğ 15.11.2012 tarih ve 28468 sayılı Resmi Gazetede yayımlandı ve aynı tarihte yürürlüğe girdi. Bu Tebliğ düzenlemesine göre;

 

- Bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, tüketici finansmanı ve kart hizmetleri şirketleri, varlık yönetim şirketleri, sigorta şirketleri,

 

- anonim şirket şeklinde kurulan holdingler,

 

- döviz büfesi işleten şirketler,

 

- umumi mağazacılıkla uğraşan şirketler,

 

- tarım ürünleri lisanslı depoculuk şirketleri,

 

- ürün ihtisas borsası şirketleri,

 

- bağımsız denetim şirketleri, gözetim şirketleri,

 

- teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketleri,

 

- 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa tabi şirketler,

 

- serbest bölge kurucusu ve işleticisi şirketlerin kuruluşları ve esas sözleşme değişiklikleri Bakanlığın iznine tabidir.

 

Dolayısıyla, yukarıda sayılan şirketlerin genel kurullarında bakanlık temsilcisi bulundurulması zorunludur.

 

2- 1'de saydıklarımız dışında kalan anonim şirketlerde ise, gündeminde;

 

-sermayenin arttırılması veya azaltılması,

 

-kayıtlı sermaye sistemine geçilmesi ve kayıtlı sermaye sisteminden çıkılması,

 

-kayıtlı sermaye tavanının arttırılması veya faaliyet konusunun değiştirilmesine ilişkin esas sözleşme değişikliği,

 

-birleşme, bölünme veya tür değişikliği konuları bulunan genel kurul toplantılarında bakanlık temsilcisi bulunmak zorundadır.

 

3- Genel kurula elektronik ortamda katılım sistemini uygulayan anonim şirketlerin genel kurul toplantılarında da bakanlık temsilcisi bulundurulmalıdır.

 

4- Yurt dışında yapılacak bütün genel kurul toplantılarında da bakanlık temsilcisi bulundurmak zorunluluktur.

 

5- Yurt dışında yapılacak imtiyazlı pay sahipleri özel kurul toplantılarında da bakanlık temsilcisi olmalıdır.

 

Yukarıda sayılanların dışındaki genel kurul toplantılarında ve imtiyazlı pay sahipleri özel kurullarında bakanlık temsilcisinin bulunması zorunlu değildir. Ancak, genel kurulu toplantıya çağıranların talep etmeleri ve bu taleplerin görevlendirme makamınca uygun görülmesi halinde bakanlık temsilcisi görevlendirilir.

 

Sermayenin en az onda birini oluşturan pay sahipleri tarafından gerekçeleri de bildirilmek suretiyle bakanlık temsilcisi görevlendirilmesi de talep edilebilir.

 

Bakanlık temsilcisi bulundurulması gereken genel kurullarda bakanlık temsilcisi bulundurulmaz ise alınan kararlar geçersiz sayılacaktır.

 

Limited şirketlerin genel kurullarında bakanlık temsilcisi bulundurulmak zorunda mıdır?

 

Yeni TTK'nın 617'nci maddesine göre, anonim şirketlerde genel kurula ilişkin hükümler limited şirketler için de uygulanacaktır. Ancak, bakanlık temsilcisine ilişkin anonim şirketlerle ilgili düzenlemenin limited şirketler için uygulanmayacağına madde hükmünde yer verilmiştir.
Dolayısıyla limited şirketlerin genel kurullarında bakanlık temsilcisi bulunmayacaktır.

 

Sonuç olarak, bu yazımızla hangi anonim şirketlerin genel kurullarında bakanlık temsilcisi bulunmasının zorunlu olduğu ve bakanlık temsilcisinin bulundurulmasının zorunlu olmadığı halde hangi genelkurullarda isteğe bağlı olarak bakanlık temsilcisi bulundurulabileceği ele alınmış oldu. Tekrardan vurgulamak gerekirse, limited şirket genel kurullarında bakanlık temsilcisi bulundurma zorunluluğu yoktur. Genel kurulda bakanlık temsilcisi bulundurmak zorunlu iken, bulundurulmadan genel kurul yapılacak olur ise, bu genel kurulda alınan kararlar geçersiz sayılacaktır.