Gazeteport/Thelira 27.11.2013 Tarihli "Anonim şirketler ile kooperatiflerde 2013 döneminin denetimi" Başlıklı Ekrem Öncü Köşe Yazısı
- 26 Kasım 2013
Ekrem öncü
Anonim şirketler ile kooperatiflerde 2013 döneminin denetimi
Bilindiği üzere, TTK'nın 397'nci maddesine eklenen 5 ve 6'ncı fıkralar uyarınca, bağımsız denetim kapsamı dışında kalan anonim şirketler ile 4572 sayılı Kanun kapsamındaki kooperatifler ve bunların bağımsız denetime tabi olmayan üst kuruluşları denetime tabi tutulmuştur.
Denetime ilişkin usul ve esaslar ile denetim yapacak denetçilerin niteliklerine, uyacakları etik ilkelere, görev ve yetkilerine, seçilmelerine, görevden alınmalarına veya ayrılmalarına; denetimin ve denetim raporlarının içeriğine ve raporun genel kurula sunulmasına ilişkin hususlar Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanan ve Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecektir. Söz konusu Yönetmelik Taslağı yaklaşık iki aydır internette yer almaktadır.
2013 Dönemi Denetime Tabi Olacak Mıdır?
Taslak uyarınca bağımsız denetimkapsamı dışında kalan anonim şirketler ile 4572 sayılı Kanun kapsamındaki kooperatifler ve bunların bağımsız denetime tabi olmayan üst kuruluşlarının 2013 dönemleri de denetime tabi olacaktır.
2013 Döneminin Denetimini Kimler Yapabilecektir?
Normal koşullarda denetimi YMM ile SMMM'lerden Yönetmelik uyarınca yapılacak denetime ilişkin eğitim programlarını tamamlayanlar ya da Kamu Gözetimi Kurumu tarafından bağımsız denetçi olarak yetkilendirilenler yapacaklardır.
Ancak Yönetmelik Taslağının Geçici 1'inci maddesine göre 2013 yılı denetimini yapacak denetçilerde eğitim veya bağımsız denetçi olarak yetkilendirilme şartı aranmayacaktır. YMM ya da SMMM Ruhsatları yeterli olacaktır.
2013 Dönemi İçin YMM ya da SMMM'ler Sözleşme İmzaladıkları Mükelleflerin Denetimlerini Yapabilecekler Midir?
Yönetmeliğin 11'inci maddesi TTK'nın 400'üncü maddesine atıfta bulunmaktadır. Buna göre, SMMM'ler 2013 yılında defterlerini tutmuş oldukları mükelleflerin denetimlerini yapamayacaklardır. YMM'ler ise 2013 dönemi için tasdik yaptıkları firmaların denetimlerini yapabileceklerdir.
2013 Dönemi İçin Denetçi Ne Zamana Kadar ve Kim Tarafından Seçilecektir?
2013 dönemi için denetçi Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren 30 gün içinde genel kurul ya da yönetim kurulu tarafından seçilecektir.
Denetçi Ticaret Siciline Tescil ve Ticaret Sicili Gazetesinde İlan Edilecek Midir?
Denetçi Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren 30 gün içinde seçilecek ve ticaret siciline tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilecektir. Seçilen YMM ya da SMMM'nin Ruhsatlarının asılları ibraz edilmek suretiyle örneği Sicil Müdürlüğüne verilecektir.
Seçilen denetçinin bu görevi kabul ettiğine ilişkin yazılı beyan ve şirketle yapılan sözleşmenin bir örneği de ticaret sicili müdürlüğüne verilecektir.
Denetçinin görevi kabul etmemesi ya da herhangi bir sebeple denetçiliğin boşalması halinde ise yedek denetçinin ticaret sicil müdürlüğüne sunulması mümkün olabilecektir.
En Az ve En Fazla Kaç Adet Denetçi Seçilecektir?
Denetçi sayısı en az 1 ve en çok 3 adet olabilecektir. 3 denetçi seçilmiş ise bunlar ortak rapor düzenleyeceklerdir. Görüş ayrılıkları var ise ayrı ayrı rapor düzenleyebileceklerdir.
2013 Dönemi İçin Denetim Raporu Ne Zamana Kadar Hazırlanacak ve Kime Verilecektir?
Denetim raporu, denetçi tarafından bilanço gününü izleyen (31.12.2013) hesap döneminin şirketlerde ilk iki (Ocak-Şubat 2014), kooperatiflerde ise ilk üç ayı (Ocak, Şubat, Mart 2014) içerisinde hazırlanır ve genel kurula sunulmak üzere yönetim kuruluna verilir. Yönetim kurulu, denetim raporunun genel kurul toplantısının en az on beş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde ortakların incelemesine hazır bulundurmakla yükümlüdür.
Normal Koşullarda Denetçi Ne Zamana Kadar Seçilecek ve Raporunu Ne Zamana Kadar Verecektir?
Normal koşullarda denetçi denetleyeceği dönemin ilk 3 ayı içerisinde, kooperatiflerde ise ilk 6 ayı içerisinde seçilecektir ve denetim raporunu şirket denetçileri izleyen dönemin Şubat ayının sonuna kadar ve kooperatif denetçileri ise Mart ayının sonuna kadar yönetim kurullarına sunacaklardır.
örneğin 2014 yılının şirket denetçisi 31 Mart 2014 tarihine, kooperatif denetçisi ise 30 Haziran 2014 tarihine kadar seçilecek ve şirket denetçisi denetim raporunu 28 Şubat 2015, kooperatif denetçisi ise 31 Mart 2015 tarihine kadar genel kurula sunulmak üzere yönetim kuruluna sunacaktır.
Sonuç olarak, 2013 dönemi için denetçilerin seçilebilmesi için yönetmeliğin bir an önce çıkarılması gerekir. Kasım ayını da bitirmek üzereyiz ve Şubat 2014 sonuna kadar2013 döneminin denetim raporu verileceğine göre denetçinin seçim süreci de olacağından fazla bir süre kalmamıştır.