2020 varlık barışı neler getiriyor?

“İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” taslağına göre getirilecek varlık barışı düzenlemesi bu yazımızda ele alınacaktır.

Bu tasarı daha öncekiler gibi vergi ve SGK borçlarını yapılandırmıyor, matrah artırımı düzenlemesi ile stok ve kasa affını içermiyor. Bu tasarıdan beklenti özellikle vergi ve SGK borçlarının yapılandırılması ve matrah artırımı ile kasa ve stok affı düzenlemelerini içermesi yönünde idi. Her ne kadar tasarı bu düzenlemeleri içermese de her kesimin beklentisi bu düzenlemelerin tasarıya gireceği yönünde.

Kanaatimizce de bu düzenlemelere yer verilmesi içinde bulunulan koşullarda elzem olmuştur.

Tasarı borç yapılandırma, matrah artırımı, kasa ve stok affını içermese de varlık barışını içermektedir. Hem de, bu kez öncekilerden farklı olarak vergisiz bir şekilde yurt dışından varlık getirmek ya da ortakların varlıklarını şirkete koymaları mümkün olabilecektir.

Yurt dışından varlık getirme ya da ortakların varlıklarını şirkete koymalarına yönelik tasarıda yer verilen düzenleme kolay anlaşılması bakımından soru cevap olarak ele alınmıştır.

Gerçek ve tüzel kişilerce, yurt dışında bulunan;

* Para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları, 30/06/2021 tarihine kadar Türkiye'deki banka veya aracı kurumlara bildirilir.

Para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları yurt dışında bulunan banka veya finansal kuramlardan kullanılan ve düzenlemenin yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30.06.2021 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilir. Bu takdirde, borcun defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödemesinde kullanılan varlıkların Türkiye'ye getirilme şartı aranmaksızın bu madde hükümlerinden yararlanılır.

Düzenlemenin yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının bu düzenlemenin yürürlüğe girmesinden önce Türkiye' ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması halinde, söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla bu düzenleme hükümlerinden yararlanılır.

Söz konusu işlemler kapsamında Türkiye’ye getirilen varlıklar dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayacaktır. Kanuni defterlere kaydedilen varlıkların, işletmeden çekilmesi kar dağıtımı sayılmayacaktır.

Bu düzenleme kapsamında bildirilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaz. Bu hükümden faydalanılabilmesi için bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye'ye getirilmesi veya Türkiye'deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi şarttır.

Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye'de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar, 30/6/2021 tarihine kadar vergi dairelerine bildirilir. Bildirilen söz konusu varlıklar, 30/6/2021 tarihine kadar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın kanuni defterlere kaydedilebilir. Bu takdirde, söz konusu varlıklar vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilir. Bu kapsamda bildirilen taşınmazların ayni sermaye olarak konulmak suretiyle işletme kayıtlarına alınması halinde, sermaye artırım kararının bildirim tarihi itibarıyla alınmış olması ve söz konusu kararın bildirim tarihini izleyen onuncu ayın sonuna kadar ticaret siciline tescil edilmesi kaydıyla, bu madde hükümlerinden faydalanılabilir.

Türkiye'ye getirilen veya kanuni defterlere kaydedilen varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmez.

Cumhurbaşkanı, bu düzenlemede yer alan süreleri, bitim tarihlerinden itibaren her defasında altı ayı geçmeyen süreler halinde bir yıla kadar uzatmaya; Hazine ve Maliye Bakanlığı, madde kapsamına giren varlıkların Türkiye' ye getirilmesi ve bildirimi ile işletmeye dahil edilmelerine ilişkin hususları, bildirime esas değerlerin tespiti, bildirimin şekli, içeriği ve ekleri ile yapılacağı yeri, maddenin uygulanmasında kullanılacak bilgi ve belgeler ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.

Gerçek ve tüzel kişilerin, yukarıda sayılan varlıkları, diğer kişilerin nam veya hesabına bildirim veya beyanda bulunabileceklerine yönelik taslakta herhangi bir hükme yer verilmemiştir. İkincil mevzuatta konuya ilişkin açıklamaya yer verilebilir.

Taslakta bu düzenlemeden yararlanacaklar için vergi ödeyeceklerine yönelik bir hükme yer verilmemiştir. Diğer varlık barışı kanunlarında %3, %1 gibi vergiler öngörülürken, bu düzenlemede herhangi bir vergi ödeneceğine ilişkin hüküm bulunmamaktadır.