Gazeteport/Thelira 07.10.2013 Tarihli "Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgeye sahte belge denilmemelidir!" Başlıklı Ekrem Öncü Köşe Yazısı
- 7 Ekim 2013
Ekrem öncü
Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgeye sahte belge denilmemelidir!
Değerli okurlarımız muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge ile sahte belge birbirine karıştırılmaktadır. Bilindiği üzere muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanmanın cezası sahte fatura kullanmanın cezasından farklıdır. Yazımızda aradaki farkı açıklayacağız ve ceza boyutunu ele alacağız.
VUK 359 uyarınca, 'gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele veya durumu mahiyet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belge ise, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgedir.'
84 numaralı KDV Genel Tebliği ise muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgeyi,
'Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgeler ise gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele veya durumu mahiyet veya miktar itibarıyla gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belgelerdir. Buna göre;
- mal veya hizmetin miktar veya değerini gerçeğinden az veya çok gösteren,
- alıcı veya satıcısı, tarihi, seri numarası tahrif edilmiş,
- mal tesliminin veya hizmet ifasının gerçek olduğu ancak belge düzenleme yetkisi bulunmayanlar tarafından düzenlenen veya adına belge düzenlenmesi gereken kişi yerine başkası adına düzenlenmiş belgeler (bu belge kullanıcı açısından muhteviyatı itibariyle yanıltıcı, düzenleyen açısından sahte belge olarak kabul edilecektir.) muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgelerdir' şeklinde tanımlamaktadır.
84 nolu Tebliğ açıklamasından görüleceği üzere mal tesliminin veya hizmet ifasının gerçek olduğu ancak belge düzenleme yetkisi bulunmayanlar tarafından düzenlenen veya adına belge düzenlenmesi gereken kişi yerine başkası adına düzenlenmiş belgeler sahte belge olarak değil, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgeler olarak kabul edilmektedir.
Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı olan belgeye sahte demenin ceza boyutu bakımından bir farkı bulunmakta mıdır?
Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme veya kullanmanın cezası 359/a-2 uyarınca 'on sekiz aydanüç yıla kadar hapis cezası'dır.
VUK 359/b uyarınca, belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge, sahte belgedir.
Dolayısıyla, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyen veya kullananların cezası 18 aydan 3 yıla kadar hapis cezası iken, sahte belge düzenleyen veya kullananların cezası 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasıdır.
Uygulamada incelemelerde malın kullanıldığı kabul edilmekte ancak 18 aydan 3 yıla kadar ceza istenmesi gerekirken, belgenin sahte olduğu varsayılarak 3 yıldan 5 yıla kadar ceza istenmektedir. Bu uygulama yanlıştır. Malın alındığı ve maliyetlerde kullanıldığı kabul ediliyor ise 84 nolu KDV Genel Tebliğine göre bu muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgedir ve ceza da 18 aydan 3 yıla kadar istenmelidir. Sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgenin bilerek kullanılmadığına kanaat getirilirse de savcılıklara suç duyurusunda bulunulmayacaktır.
Vergi ziyaı cezasında durum durum nasıl olacaktır?
Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge ya da sahte belgenin 306 nolu VUK Genel Tebliği uyarınca bilerek kullanılmadığına kanaat getirilirse bir kat vergi ziyaı cezası kesilecek ve uzlaşma imkanı mümkün olabilecektir. Ancak, sahte ya da muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgenin bilerek kullanıldığına kanaat getirilmiş ise 3 kat vergi ziyaı cezası kesilecek ve uzlaşma imkanı ortadan kalkacaktır.