Gazeteport/Thelira 26.06.2013 Tarihli "Vergi müfettişliğiunvanı devam edecek!" Başlıklı Ekrem Öncü Köşe Yazısı
- 25 Haziran 2013
Ekrem öncü
Vergi müfettişliği unvanı devam edecek!
Değerli okurlarımız bilindiği üzere, 646 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile Maliye Bakanlığında bulunan 3 merkezi denetim birimi (Gelirler Kontrolörleri, Hesap Uzmanları ve Maliye Müfettişleri) ile illerde mahalli düzeyde denetim yapan Vergi Denetmenleri oluşturulan Vergi Denetim Kurulu (VDK) Başkanlığı bünyesinde Vergi Müfettişi ünvanı altında 2011 yılında birleştirilmişti. Bu düzenlemenin iptali için Anayasa Mahkemesine başvurulmuştu ve 6 Haziranda Mahkeme Kararını verdi.
ANAYASA MAHKEMESİ BİRLEŞMENİN İPTALİNE İLİŞKİN BAŞVURUYU REDDETMİŞTİR!
Ana Muhalefet Partisi 646 sayılı KHK'nın birleşmeye ilişkin olan Geçici 11. Maddesi ile Geçici 12. Maddesinin iptali için Anayasa mahkemesinde dava açmıştı. Anayasa Mahkemesi bu istemi 6 Haziran'da görüştü ve iptal istemini reddetti. Ancak, Mahkeme;
1- Ek Madde 30 - (Ek madde: 07/07/2011 - 646 S. KHK./1. md.)
Vergi incelemesine yetkili olanlar, görevlerinden ayrıldıktan sonra üç yıl süreyle, görevden ayrılış tarihi itibarıyla son üç yıl içinde nezdinde inceleme yaptıkları mükellefler veya bu mükelleflerin veya ortaklarının idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu kurumlarda herhangi bir görev veya iş alamazlar, 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu kapsamında sözleşme düzenleyemezler. Bu yasağa uymayanlar hakkında 2/10/1981 tarihli ve 2531 sayılı Kamu Görevlerinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
178 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen ve yukarıda yer verdiğimiz Ek Madde 30'u, 6223 sayılı Kanun kapsamında olmadığından, Anayasa'ya aykırı bularak iptal etmiştir. Ayrıca Mahkeme,
2- Ek Madde 29 - (Ek madde: 07/07/2011 - 646 S. KHK./1. md.)
...
(4) Vergi Müfettişleri, en az dört yıllık yükseköğretim veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleri ile yönetmelikle belirlenen yükseköğretim kurumlarından veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulunca kabul edilmiş yükseköğretim kurumlarından mezun olup, sınavın yapıldığı tarih itibarıyla otuzbeş yaşını doldurmamış olan ve yapılacak özel yarışma sınavını kazananlar arasından, Bakan onayı ile mesleğe Vergi Müfettiş Yardımcısı olarak atanır.
(Son fıkra) Başkanlığın görev, yetki ve sorumlulukları, grup başkanlıklarının görev alanları, performans değerlendirme sisteminin oluşturulması ve yönetimi ile Vergi Müfettişlerinin görev, yetki ve sorumlulukları, mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yeterlikleri, yükselmeleri, grup başkanlıklarında görevlendirilmeleri ve yer değiştirme usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
178 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen ve yukarıda yer alan Ek Madde 29'un dördüncü fıkrası ile son fıkrasında yer alan '…mesleğe alınmaları,…' ibaresini, Anayasa'nın 91. maddesinin birinci fıkrası uyarınca Anayasa'ya aykırı bularak iptal etmiştir.
Mahkeme, Anayasa'nın 153. maddesinin üçüncü fıkrasıyla 6216 sayılı Kanun'un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince, Kararın Resmî Gazete'de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar vermiştir. Buna göre iptal edilen ve yukarıda yer verdiğimiz düzenlemeler iptal kararı gerekçesi doğrultusunda yeniden düzenlenecektir.
Anayasa Mahkemesi Kararı ile birleşme kesinleşmiştir ve Vergi Denetim Kurulu şeklindeki örgütlenme devam edecektir. Vergi Müfettişi ünvanı da tek unvan olarak kullanılacaktır.
Bu birleşme ile Vergi Müfettişlerinin özlük haklarında iyileştirme olması beklenmekte idi. Ancak, birleşmenin üzerinden yaklaşık 2 yıl geçmiş olmasına rağmen merkezi denetim biriminde görev yapan denetim elemanlarının özlük haklarında hiçbir iyileştirme yapılmamış, illerde görev yapan denetim elemanlarının özlük hakları ise merkezi denetim birimlerine eşitlenmiştir. Kanaatimce, Vergi Müfettişlerinin yaptıkları işin önemi ve zorluğu dikkate alındığında özlük haklarında ciddi bir iyileştirme yapılması kaçınılmazdır. Biliyoruz ki, Vergi Müfettişleri ciddi bir öz veri ile çalışmaktalar ve hak ettiklerini almalıdırlar. Denetim elemanlığı moral, motivasyon isteyen bir meslektir ve buna ihtiyaç bulunmaktadır. Kaldı ki, Vergi Müfettişleri özel sektöre geçtiklerinde devlette aldıklarının en az iki katı ücreti almaktadırlar. Bu nedenle de özel sektöre yoğun şekilde geçişler olmaktadır.
MUAVİNLİK SüRESİNİN İKİ YILA DüŞüRüLMESİ YANLIŞ OLUR!
TBMM'ye sunulan 14.06.2013 tarihli 'Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'nde uzman, müfettiş, denetçi, kontrolör, denetmen gibi kadrolarda mesleğe girişten itibaren 3 yıllık muavinlik dönemi 2 yıla indirilmektedir. Kanaatimizce, bu tür bir düzenleme bu mesleklerin niteliği ve yaptığı işle örtüşmemektedir. Bu meslekler sorumluluğu çok fazla olan ve tecrübenin önemli olduğu mesleklerdir. Hiçbir mükellef 2 yıllık mesleki tecrübeye sahip olan bir Vergi Müfettişi tarafından incelenmek istemeyecektir. Nitekim, büyük firmalar hem bağımsız denetim, hem tam tasdik, hem firmaların kendi bünyelerinde oluşturdukları denetimden geçebilmektedir. Bu firmaların 2 yıllık muavinlik sonrasında bir Vergi Müfettişi tarafından incelenmesi sıkıntılar doğuracaktır. Sıkıntı sadece büyük firmalar için olmayıp diğer mükellefler bakımından da doğabilecektir. Halihazırda 2 yıllık muavinlik sonrası yetki sınavı yapılmakta ve 3. yılın sonunda da yeterlik sınavına girilerek müfettiş, uzman, kontrolör olunmakta idi. Bu mesleklerde eğitim ve kalite çok önemli olup, muavinlik döneminin 2 yıla düşürülmesi kaliteyi düşürebilecektir. Nitekim Komisyonlarda da 2 yıllık süreye ilişkin itirazlar dile getirilmektedir.