Gazeteport/Thelira 17.06.2013 Tarihli "Gelir vergisi tasarısı ile hangi yenilikler getirilmektedir?" Başlıklı Ekrem Öncü Köşe Yazısı
- 17 Haziran 2013
Ekrem öncü
Gelir vergisi tasarısı ile hangi yenilikler getirilmektedir?
Değerli okurlarımız bilindiği üzere, Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı Meclise gelmiş durumda. Bu Tasarıda hali hazırda uygulanmakta olan Gelir ve Kurumlar Vergisi bakımından birçok yenilik mevcuttur. Bu yazımızda Tasarı ile gelen yenilikler topluca ve özet olarak ele alınacak ve daha sonraki yazılarımızda ise bu yenilikler tek tek incelenecektir. Her değişikle ilgili hem lehte hem de aleyhte görüşler öne sürülebilir. Bu normaldir ve olması gerekendir. Bir şeye mutlak doğru ya da mutlak yanlış gözüyle bakmak insanları yanılgıya götürür. Tasarıdaki değişikliklerin de mutlak doğru ya da yanlış olduğunu iddia etmek yanlış bir yaklaşım olur. Kaldı ki, hukuk sistemlerinde olaylar tartışılarak doğru bulunmaya çalışılır.
Gelir Vergisi Tasarısı 92 maddeden oluşmaktadır ve Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi tek bir kanunda toplanmaktadır. Gelir ve Kurumlar vergisinin tek kanunda birleştirilmesi, mükerrerliği ortadan kaldırmak, daha kısa ve kolay anlaşılır bir sistematik oluşturmak olarak açıklanmıştır. Ancak, Tasarıda doğal olarak Gelir ve Kurumlar vergisi içi içe geçmiştir. çok da kolay anlaşılmadığını ifade etmek gerekir. Kanaatimce, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları uygulama olarak oturmuştu, bu Kanunlar kendi içinde sadeleştirilebilirdi ve uygulama basitleştirilebilirdi.
Gelir Vergisi Tasarısı ile başlıca hangi yenilikler getirilmektedir?
- Tasarı yasalaşması halinde 1 Ocak 2014'ten itibaren uygulanmaya başlanacaktır.
BEYANNAME VERME VE öDEME SüRELERİ DEĞİŞMEKTEDİR
Beyanname verme s&amamp;uuml;releri bir ay öne çekilmiştir. Gelir Vergisi Beyannamesi izleyen yıl Şubat ayının başından 20. günü akşamına kadar verilecektir. (Md. 70) Mevcut GVK'nun 92 ve KVK'nın 25'inci maddeleri uyarınca, GV Beyannamesi Mart ayının başından 25'inci günü akşamına kadar ( geliri sadece basit usulde vergilendirilenler için Şubat ayının birinci gününden 25'inci günü akşamına kadar) verilmekte ve KV Beyannamesi ise izleyen yılın dördüncü ayın birinci gününden 25'inci günü akşamına kadar verilmekte idi.
Beyanname verme sürelerinin değişmesine bağlı olarak ödeme süreleri de değişmiştir. GV, Şubat ve Haziran ayı sonuna kadar KV Mart ayı sonuna kadar ödenecektir.
GEçİCİ VERGİ DöNEMİ üçE İNMEKTEDİR
Geçici vergi, dört dönemden üç döneme indirilmiştir. Son dönem için geçici vergi beyannamesi verilmeyecektir. Geçici vergi iade talebi yıl sonuna kadar yapılabilirken, bu süre zamanaşımı süresine ötelenmiştir.
BEYANNAME VERENLERİN SAYISI ARTACAKTIR
Tasarı ile beyanname veren mükellef sayısı artacaktır. Bu kapsamda, ücret ve istisna serbest meslek kazancı elde eden gerçek kişilerden, elde ettikleri gelirleri Kanunda belirlenen tutarı aşanlara beyanname verme zorunluluğu getirilmektedir. Gayrimenkul sermaye iradı, serbest meslek kazancı veya ücret geliri yıllık 188 bin lira ve üzerinde olanlar beyanname vereceklerdir. Ancak Bakanlar Kurulu'na bu sınırı 26 bin liraya kadar indirme yetkisi verilmiştir, Bakanlar Kurulu bu yetkisini kullanacak olur ise, beyanname verme zorunluluğu zaman içerisinde daha geniş kesimleri kapsayacaktır.
BASİT USULDE DEĞİŞİKLİKLER YAPILMIŞTIR
Birden fazla işyerinde ticari faaliyette bulunanlar ile Kanunda öngörülen haller haricinde birden fazla taşıtla iş yapanlar basit usulden yararlanamayacaklardır.
Basit usule tabi olanlar kendi defterlerini tutabileceklerdir. Mevcut Kanunda bu mükelleflerin bağlı oldukları meslek odalarının oluşturdukları bürolar defterleri tutmakta idi (Md. 46).
HİSSESENETLERİ VE TAŞINMAZLARIN SATIŞINDA VERGİLEME DEĞİŞECEKTİR
Taşınmaz, pay senetleri, ortaklık hakları, hisselerin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar elde tutma süresine göre kademeli olarak vergilendirilmektedir. Mevcut kanunda anonim şirket hisselerinin iki yıl elde tutulması yeterli idi. Limited şirketlerin hisse devirleri ise vergiye tabi idi.
Halka açılmada hisse devirlerinde elde edilen kazançlarda daha fazla istisna getirilmektedir.
KİRA GELİRLERİNDE GöTüRü GİDER USULü DEĞİŞİYOR
Kira gelirlerinde götürü gider uygulaması kısıtlanmaktadır. Elde edilen hasılata göre, haklar ile taşınmazların konut olarak kiraya verilmesi dışındaki amaçlarla kiraya verilmesinde götürü gider uygulamasına son veriliyor. Gerçek giderlerin indirilmesi amaçlanıyor.
ELEKTRONİK ORTAM VEYA ALAN ADLARI KİRALAMASI VERGİLENDİRİLİYOR
Teknolojik gelişmelere paralel olarak, her türlü elektronik ortam veya alan adlarının kiralanmasında elde edilen iratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu hükme bağlanıyor.
ORTAKLIK PAYI DIŞI öDEMELER üCRET GİBİ VERGİLENİYOR
Kurumların yönetim kurulu başkan ve üyelerine ortaklık payı ile ilişkili olmaksızın ödenen kar payları ücret tarifesine göre vergilendiriliyor.
öZEL İNŞAATLARIN VERGİLEMESİ AYRICA DüZENLENİYOR
özel inşaat işlerinin vergilendirilmesine yönelik düzenlemeler Kanuna girerek netlik kazanıyor. Yıllardır tartışılan kat karşılığı arsa teslimleri sonucu arsa sahibinin aldığı katların satışında elde edilen kazancın ticari olup olmadığı Kanunla düzenleniyor ve Kanuna 'ticari organizasyon' giriyor.
GMSİ'DA YENİ İNDİRİMLERE İMKAN VERİLİYOR
öğrencilere, bakıma muhtaç olanlara ve yaşlılara destek için, öğrenci yurtları, bakımevleri ve huzur evlerine ödenen oda ve yatak ücretleri gayrimenkul sermaye iradından indirilebiliniyor.
GENç GİRİŞİMCİLERE VERGİDE İNDİRİM GELİYOR
29 yaşını doldurmamış olan genç girişimcilere 3 yıllık vergi indirimi getirilmektedir. 3 yıl boyunca elde edilen kazancın asgari ücrete tekabül eden kısmı üzerinden hesaplanan vergi beyanname üzerinden hesaplanan vergiden indirilebilecektir.
ZİRAİ KAZANçLARIN VERGİLENDİRİLMESİNDE CİDDİ DEĞİŞİKLİKLER YAPILIYOR
Tarım sektöründe kurumsallaşmayı teşvik etmek için işletme büyüklüğü ölçülerini aşan şirketler, gerçek kişi çiftçilerle benzer esaslarda vergilendirilecektir. Ticari kazanç olarak vergilendirilen sertifikalı tohum, yumru ve fide yetiştiriciliği ile hayvan fetüsü üreticiliği de zirai faaliyet kapsamına alınıyor. çiftçi ve çiftçi sayılanlar yanında çalışanların asgari ücrete tekabül eden ücretleri için vergi indirimi getiriliyor. Tarımda kullanılan iktisadi kıymetlerin daha kısa sürede itfa edilmesine imkan sağlanıyor. Bir biçerdöver, kamyon veya ikiden fazla traktöre sahip olmak tek başına gerçek usulde vergilendirme ölçütü olmaktan çıkartılıyor.
DİĞER öNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER
- çalışanlara pay senedi verilmesi veya pay senedi alım hakkı tanınmasında vergilemedeki belirsizlik gideriliyor.
- Kat Mülkiyeti Kanununa göre oluşturulan yönetimler, her türlü iş hanı ve toplu iş yönetimlerine vergi kesintisi yapma sorumluluğu getiriliyor.
- İskan amaçlı tek konutun satışı vergilendirilmiyor.
- Eşe, anne, babaya oturması için bedelsiz verilen kontlar için emsal kira bedeli uygulamasından vazgeçiliyor.
- çocuk tanımı genişletiliyor ve üçüncü çocuk için vergi indirimi tutarı %5'ten %10'a çıkartılıyor. Kreş hizmetlerinin yaygınlaştırılması amaçlanıyor.
- Engellilere korumalı işyeri indirimi geliyor.
- Isı yalıtımı ve enerji tasarrufu harcamalarının kira gelirlerinden doğrudan indirilmesine izin veriliyor.
- Türkiye'de 3 yıldan fazla çalışan iş adamları, uzmanlar, memurlar, basın yayın çalışanları tüm kazançları üzerinden vergilendirilecektir.
- Mülkiyeti işverene ait konutların çalışanlara konut olarak tahsis edilmesi suretiyle uygulanan ücret istisnası, Kamu Konutları Kanunundaki kira bedelleri emsal alınarak sınırlandırılmaktadır.
Değerli okurlarımız Gelir Vergisi Tasarısı ile getirilen yenilikleri okuyucunun daha kolay görebilmesi için yukarıdaki şekilde özetlemiş olduk. Bu yeniliklerin ne anlama geldiği ilerleyen yazılarımızda daha kapsamlı bir şekilde ele alınacaktır.