Değerli okurlarımız, daha önceki yazılarımda bileşik faizin özellikle Yeni TTK sonrası tüketicilere uygulanmasının yasal olamayacağını dile getirmiştim. Nitekim 28.11.2013 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6502 sayılı 'Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun' ile konuya açıklık getirilmiştir. Kredi kartını ödeyemeyen ya da kredili mevduat hesabını ödeyemeyen ya da kredilerini ödemede geciken milyonlarca tüketici için yeni bir dönem başlamış olmaktadır.

Bileşik faiz neden yasal değildir?

Ticari işlerde faiz konusu Yeni TTK'nın 8'inci maddesinde düzenlenmiştir. Bu düzenleme aynen aşağıdaki gibidir;

'Ticari işlerde faiz oranı serbestçe belirlenir.

üç aydan aşağı olmamak üzere, faizin anaparaya eklenerek birlikte tekrar faiz yürütülmesi şartı, yalnız cari hesaplarla her iki taraf bakımından da ticari iş niteliğinde olan ödünç sözleşmelerinde geçerlidir. Şu şartla ki, bu fıkra, sözleşenleri tacir olmayanlara uygulanmaz.

Tüketicinin korunmasına ilişkin hükümler saklıdır.

Bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarına aykırı olarak işletilen faiz yok hükmündedir.'

Yeni TTK 8'inci madde düzenlemesi ile, ticari işlerde faizin serbestçe belirlenebilmesi düşüncesi esas olmakla birlikte, bileşik faiz uygulamasının kapsamı daraltılmıştır. Eski TTK'da bileşik faiz uygulanması için borçlu bakımından ticari iş olması yeterli iken, Yeni TTK ile her iki taraf bakımından da ticari iş olma şartı getirilmiştir. Eski TTK uyarınca bir tacire tacir olmayan bir vatandaşın para vermesi durumunda bileşik faiz uygulanabiliyorken, Yeni TTK ile bu mümkün olmayacaktır. Her iki taraf da tacir olmak zorundadır. Tacir olmayanlar arasındaki sözleşmelerde buradaki düzenlemeler uygulanmayacaktır. Ayrıca, üç aydan aşağı olmamak üzere cari hesaplar için de bileşik faiz yürütülebilecektir.

Faize ilişkin getirilen bir diğer yenilik ise, Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun hükümlerinin saklı olduğu düzenlemesidir. Böylelikle, tüketiciler lehine hareket edilerek söz konusu Kanunda tüketici lehine yapılan düzenlemelerin dikkate alınması gerektiği Yeni TTK'da belirtilmiş olmaktadır.

6502 sayılı 'Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun' ile bileşik faize yönelik getirilen düzenleme nedir?

Kanunun 4'üncü maddesinin 7'nci bendi düzenlemesine göre; 'Temerrüt hâli de dâhil olmak üzere, tüketici işlemlerinde bileşik faiz uygulanmaz.'

İşte bu düzenleme ile bileşik faiz konusunda TTK ile Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'a yapılan atıf karşılığını bulmuştur. Dolayısıyla, bileşik faiz ticari olmayan işlerde bu düzenleme ile artık uygulanamayacaktır. Ancak Kanunun yürürlüğünü düzenleyen 87'nci madde uyarınca, bu Kanun yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra yürürlüğe girecektir. Yani Kanunun yürürlüğe gireceği tarih 28 Mayıs 2014 tarihidir.

Daha önceki yazılarımızda da kaleme aldığımız üzere bankalar kredi kartı borcunun tamamını ödeyemeyenler, kredili mevduat hesabından para çekenler, kredilerinde temerrüde düşenler gibi milyonlarca insana aslında hukuki olmadan bileşik faiz hesaplamakta idi ve bunun önüne geçilememekte idi. İşte Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile TTK'da bu Kanuna yapılan atıf karşılık bulmuştur ve 28 Mayıs 2014 tarihinden itibaren bankalar bileşik faiz uygulayamayacaklardır.

Bu düzenleme gerçekten de bankaların milyonlarca kişiden aldığı haksız ve hukuksuz bir kalem olan bileşik faizi 28.05.2014 tarihi itibariyle hukuksal olarak ortadan kaldırmıştır.

Muhtemeldir ki, bankalar yasal dayanaktan yoksun olan bileşik faizi uygulamaya devam edeceklerdir. Ancak, buna karşılık tüketicilere önerimiz bundan sonra banklara faiz öderken faiz tutarını hesaplatmaları ve bileşik faiz uygulanmış olması halinde itirazda bulunmalarıdır. Banka itiraza olumlu dönüş yapmayacak olur ise dava yoluna gitmeleridir. Konu açık ve nettir, bileşik faiz kaldırılmıştır.