Değerli okurlarımız tebliğ vergi hukukunda çok önemli bir yere sahiptir. Vergilendirmede usulüne uygun tebliğ yapılmaması halinde yapılan işlem geçersiz sayılabilecektir.  Bu nedenle de tebligatın nasıl ve kime yapıldığı önem arz etmektedir. Uygulamada en sık karşılaşılan hatalı tebliğlerden biri de, eski kanuni temsilcilere yapılan tebligatlardır. Yazımızda eski kanuni temsilcilere yapılan tebligatın geçerli olup olmayacağını tartışacağız.

Vergi Usul Kanununun (V.U.K.) 94'üncü maddesine göre; tebliğ mükelleflere, bunların kanuni temsilcilerine, umumi vekillerine veya vergi cezası kesilenlere yapılır.

Tüzelkişilere yapılacak tebliğ, bunların başkan, müdür veya kanuni temsilcilerine, vakıflar ve cemaatler gibi tüzelkişiliği olmayan teşekküllerde bunları idare edenlere veya temsilcilerine yapılır. Tüzelkişilerin müteaddit müdür veya temsilcisi varsa tebliğin bunlardan birine yapılması kafidir.

Tebliğ, kendisine tebligat yapılacak kimsenin bulunmaması halinde ikametgah adresinde bulunanlardan veya işyerlerinde memur ya da müstahdemlerinden birine yapılır. (Muhatap yerine bu şekilde kendisine tebliğ yapılacak kimsenin görünüşüne nazaran 18 yaşından aşağı olmaması ve bariz bir surette ehliyetsiz bulunmaması gerekir).

95'inci maddeye göre ise; mükellef yerine geçen veli, vasi veya kayyım gibi vergi sorumlusu birden fazla olursa, tebliğ bunlardan yalnız birine yapılabilir. Şayet tebliğin mevzuu olan işe ayrı bir vasi veya kayyım bakmakta ise, tebliğ bunlara yapılır.

7201 sayılı Tebligat Kanununun 12. Maddesine göre de; hükmi şahıslara tebliğ, salahiyetli mümessillerine, bunlar birden ziyade ise, yalnız birine yapılır. Bir ticarethanenin muamelelerinden doğan ihtilaflarda, ticari mümessiline yapılan tebliğ muteberdir. 13'üncü maddeye göre ise, hükmi şahıslar namına kendilerine tebliğ yapılacak kimseler her hangi bir sebeple mutat iş saatlerinde iş yerinde bulunmadıkları veya o sırada evrakı bizzat alamayacak bir halde oldukları takdirde tebliğ, orada hazır bulunan memur veya müstahdemlerinden birine yapılır.

Konuya ilişkin olarak Danıştay 4. Dairesinin 2005/361 Esas ve 2005/1694 Karar numaralı Kararında da;

"…... Plastik Metal İnşaat Tekstil Petrol Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına 2000 ve 2001 yıllarına ilişkin muhtelif vergi borçlarıyla ilgili olarak düzenlenen ihbarnamelere karşı dava açılmıştır. İstanbul 3.Vergi Mahkemesi 5.11.2004 günlü ve E:2004/2486, K:2004/1807 sayılı kararıyla; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14 üncü maddesinin 3 üncü fıkrasının c/bendinde dava dilekçelerinin "ehliyet" yönünden inceleneceği ve 15 inci maddenin 1'nci fıkrasının b/bendinde ise ehliyetsiz kişinin davayı açması halinde davanın reddedileceğinin öngörüldüğü, Türk Ticaret Kanununun 540 inci maddesinde, limited şirketlerde aksi kararlaştırılmadıkça, ortakların hep birlikte müdür sıfatıyla şirketi temsil edeceklerinin öngörüldüğü, ... Plastik Metal İnşaat Tekstil Petrol ve Ticaret Limited Şirketi'nin ortağı iken 16.10.2001 tarihinde hisselerini devrederek şirketle ilişkisini kesen davacıya, şirket adına düzenlenen ihbarnamelerin tebliğ edilmesi üzerine dava açıldığı, ihbarnamelerin şirket adına düzenlendiği, şirketteki hisselerini 16.10.2001 tarihinde devreden davacının şirket adına düzenlenen ihbarnamelere dava açamayacağı gerekçesiyle davanın ehliyet yönünden reddine karar vermiştir. Davacı ihbarnamelerin tebliğ alındılarının üzerine kendi adının yazıldığını, ehliyetli kişinin dava açması için dilekçenin reddine karar verilmesi gerektiğini ileri sürmekte, kararın bozulmasını istemektedir.

Hüküm veren Danıştay Dördüncü Dairesince gereği görüşüldü: Dava konusu İhbarnameler, ... Plastik Metal İnşaat Tekstil Petrol Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin 2000 ve 2001 yıllana ilişkin vergi ve ceza borçlarıyla ilgili olarak şirket tüzel kişiliği adına düzenlenmiştir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 94 üncü maddesinde, tebliğin mükelleflere, bulunan kanuni temsilcilerine, umumi vekillerine veya vergi cezası kesilenlere yapılacağı, tüzel kişilere yapılacak tebliğin bununla başkan, müdür veya kanuni temsilcisine vakıflar ve cemaatler gibi tüzelkişiliği olmayan teşekküllerde bunları idare edenlere veya temsilcilerine yapılacağı, tüzel kişilerin müteaddit müdür veya temsilcisi varsa tebliğin bunlardan birine yapılmasının yeterli olduğu belirtilmiştir. Aynı Kanunun 377 nci maddesinde ise mükelleflerle kendilerine vergi cezası kesilenlerin tarh edilen vergilere ve kesilen cezalara karşı vergi mahkemesinde dava açabileceği öngörülmüştür.

Plastik Metal İnşaat Tekstil Petrol Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına salınan vergi ve kesilen cezalara ilişkin ihbarnamelere, şirket adresinin yazıldığı, fakat bu ihbarnamelerin kanunen yetkili şirket temsilcilerine veya yöneticisine tebliğ edilmeyip, eski şirket temsilcisi olan davacıya tebliğ edildiği anlaşılmaktadır. Şirket adına düzenlenen ihbarnamelerin davacıya tebliğ edilmiş olması bu ihbarnamelerin şirkete tebliğ edilmiş sayılmasını gerektirmeyeceği gibi bu ihbarnamelerde yer alan şirket adına salınmış vergi ve kesilen cezadan davacının şahsen sorumlu tutulması sonucunu da doğurmaz. Sözü edilen ihbarnamelere dayanarak davacının vergi ve cezadan sorumlu tutulması ve takip edilmesi mümkün bulunmadığından, tebligatın şahsına yapılmış olmasının davacının menfaatini haleldar ettiği kabul edilemez.

Bu nedenle temyiz isteminin reddine, 6.10.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.'

Danıştay Kararında eski kanuni temsilciye yapılan tebligatın geçersiz olduğu değerlendirilmiştir. Aslında kendisine tebligat yapılan eski kanuni temsilci ya da yetkilinin dava açma ve uzlaşmaya girme gibi hakkı da bulunmamaktadır. Bu nedenle de, kendisine tebligat yapılan eski kanuni temsilci vergi dairesine dilekçe ile başvurarak kendisinin yetkili olmadığını ve tebligatın usulsüz yapıldığını bildirmeli ve vergi/ceza ihbarname ve varsa diğer belgeleri iade etmelidir.

Bu yazının hazırlanmasında katkılarını esirgemeyen SMMM Mustafa AKOĞLU'na katkılarından dolayı çok teşekkürler.