Değerli okurlarımız yazılarıma bir süre ara verdikten sonra yeniden sizlerle buluşmak mutluluk verici. Bilindiği üzere, TBMM bu dönemde oldukça yoğun çalışmakta ve birçok tasarı yasalaşma aşamasındadır. Şüphesiz ki, bu tasarılardan en önemlisi 'Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'dır. Söz konusu tasarı 76 madde ve 2 geçici maddeden meydana gelmektedir. Bu maddelerde varlık barışı uygulamasından tutun da, Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, Vergi Usul Kanunu, Damga Vergisi, Harçlar Kanunu, Sosyal Sigortalar Kanunu, Türk Ticaret Kanunu gibi birçok önemli kanunda ciddi değişiklikler yapılmaktadır. Tasarı 13.07.2016 itibariyle henüz kanunlaşmamıştır. Biz de yazılarımızda tasarının önemli sayılacak ve geniş kesimleri ilgilendirecek bölümlerini ele alacağız.
 

SORU: Hangi varlıklar bildirim konusu yapılabilecektir?

 

* Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları,

* Alacaklar ve

* Taşınmazlar bu uygulamanın kapsamını oluşturmaktadır.
 

SORU: Yukarıda yer alan varlıklar için ne zamana kadar bildirim yapılacak ve beyan edilecektir?

 

Gerçek ve tüzel kişilerce, yurt dışında bulunan;

* Para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları, 31/12/2016 tarihine kadar

Türkiye'deki banka veya aracı kurumlara bildirilir.

* Alacaklar ve rayiç bedeliyle taşınmazlar, 31/12/2016 tarihine kadar, Türk Lirası cinsinden vergi dairelerine beyan edilir.
 

SORU: Diğer kişiler adına bildirimde bulunmak mümkün müdür?

 

Gerçek ve tüzel kişiler, yukarıda sayılan varlıkları, diğer kişilerin nam veya hesabına bildirim veya beyanda bulunabilirler.
 

SORU: Varlıklar ne zamana kadar kanuni defterlere kayıt edilecektir?

 

Yukarıda sayılan varlıklar, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca defter tutan mükellefler tarafından, bildirim ve beyan edildiği ayın sonuna kadar kanuni defterlere kaydedilebilir.
 

SORU: Yurt dışında bulunan ve Türkiye'de beyan edilen varlıklar, Türkiye'ye getirilmeksizin yurt dışındaki kredileri kapatmak için kullanılabilir mi?

 

Bu tasarıya göre kanuni defterlere kaydedilen varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kuramlardan kullanılan ve maddenin yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin, en geç 31/12/2016 tarihine kadar, kapatılmasında kullanılabilir. Bu takdirde, borcun defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, ödemede kullanılan varlıkların Türkiye'ye getirilme şartı aranmaksızın bu madde hükümlerinden yararlanılır.
 

SORU: Yurt dışından getirilen varlıklar dönem kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınacak mıdır, şirketten çekilmesi durumunda kar dağıtımı yapılmış sayılacak mıdır?

 

Söz konusu işlemler dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaz. Kanuni defterlere kaydedilen varlıkların, sermayeye ilave edilmemiş olması kaydıyla, işletmeden çekilmesi kar dağıtımı sayılmaz ve bu nedenle gelir ve kurumlar vergisi tarhiyatı yapılmaz.
 

SORU: Yurt dışından getirilen varlıklar nedeniyle vergi incelemesi ve tarhiyat yapılabilecek veya herhangi bir ceza kesilebilecek midir?

 

- Bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle, bildirim veya beyanda bulunan kişiler ile yukarıda sayılan varlıkların nam veya hesabına getirildiği diğer gerçek ve tüzel kişiler nezdinde, hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaz, vergi cezası kesilmez.

- Nam veya hesabına bildirim veya beyanda bulunulanlara yapılan intikaller, ivazsız intikal olarak

değerlendirilmez ve veraset ve intikal vergisine konu edilmez.

- Tasarı uyarınca bildirim veya beyanda bulunanlar ile bunların kanuni temsilcileri hakkında, sırf bu beyanın yapılmış olmasından dolayı ve bu beyandan hareket edilerek, aşağıda yer alan ilgili kanun ve kanun hükümleri dahil olmak üzere, hiçbir şekilde herhangi bir araştırma, inceleme, soruşturma veya kovuşturma yapılamaz ve idari para cezaları uygulanamaz.

1) 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun,

2) 106, 107, 108, 109 ve 110 uncu maddeleri hariç olmak üzere, 6362 sayılı Sermaye Piyasası

3) 4458 sayılı Gümrük Kanunu,

4) 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu,

5) 213 sayılı Kanunda düzenlenen suçlar ile bu suçlardan kaynaklanan mal varlığı değerleriyle ilgili olarak 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 282 nci maddesi.
 

SORU: Getirilen varlıklar için amortisman uygulanacak ve bu varlıkların elden çıkarılmasında zarar edilir ise bu zarar gider olarak kabul edilecek midir?

 

Bildirim ve beyana konu edilen varlıklarla ilgili olarak 213 sayılı Kanunun amortismanlara ilişkin hükümleri uygulanmaz. Bu varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmez.
 

SORU: Beyan edilen varlıkları getirmemenin herhangi bir cezası var mıdır?

 

Yurt dışında bulunan ve bu madde kapsamında bildirilen para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının, 31/12/2016 tarihini geçmemek şartıyla, bildirim tarihini takip eden bir ay içerisinde, beyan edilen alacak ve taşınmazların ise beyan edilen değerlerinin karşılığının Türk Lirası veya döviz olarak, beyan tarihini takip eden bir yıl içerisinde Türkiye'ye getirilmemesi veya Türkiye'deki bankalar veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmemesi halinde, yukarıda yer verdiğimiz ceza uygulanmayacağına dair düzenlemeden yararlanılamaz.
 

SORU: 31.12.2016 tarihi uzatılabilir mi?

 

Bu tasarıda yer alan bildirim ve beyan süreleri ile varlıkların Türkiye'ye getirilmesine ilişkin süreleri, bitim tarihlerinden itibaren altı (6) aya kadar uzatmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
 

SORU: Vergi incelemelerinde yurt dışından getirilen varlık tutarı kadar vergi tarhiyatı yapılamayacak mıdır?

 

Bildirim veya beyan dışındaki herhangi bir nedenle, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra önceki dönemlere ilişkin olarak vergi incelemesi yapılması halinde, bu incelemeler sonucu;

• kurumlar ve

• katma değer vergisi yönünden tespit edilen matrah farklarından, Kanun kapsamında bildirilen veya beyan edilen tutarlar mahsup edilemeyecektir. Daha önceki varlık barışı düzenlemelerinde bu mahsup mümkün idi.
 

SORU: Yurt dışından getirilen tutar için herhangi bir vergi ödemesi yapılacak mıdır?

 

Tasarıda getirilen varlıkların belli oranında (daha önce bu oran %2 idi) vergi ödemesi yapılması yönünde bir düzenlemeye yer verilmediğinden herhangi bir ödeme yapılmayacaktır.
 

SORU: Bu varlık barışının diğer varlık barışlarından farkları nelerdir?

 

Bu varlık barışının kanaatimce diğer varlık barışlarından önemli iki farkı bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi getirilecek olan tutarın belirli bir oranının (örneğin %2'sinin) vergi olarak alınmaması iken, diğeri ise getirilecek varlık tutarının vergi incelemelerinde mahsup edilememesidir.

Sonuç olarak tasarı ile öngörülen amaç yurt dışında yer alan varlıkların Türkiye'ye getirilmesine yöneliktir. Bu tasarı diğer varlık barışı kanunlarından oldukça farklı düzenlemeler içermektedir.