Hazine ve Maliye Bakanlığı’na önemli yetki ve yeniden yapılandırma!
- 7 Ağustos 2019
7 Ağustos 2019 tarihli Resmi Gazete’de 43 numaralı “Bazı Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” yayımlandı. Bu Kararname ile Hazine ve Maliye Bakanlığının teşkilat yapısında önemli değişiklikler yapıldı ve Bakanlığa çok önemli bir yetki ihdas edildi.
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI YURTİÇİNDEKİ VE YURTDIŞINDAKİ ŞİRKETLERE ORTAK OLABİLECEKTİR!
43 numaralı Kararnamenin 1’inci maddesinin (ğ) bendi uyarınca, Hâzine Cumhurbaşkanı kararı ile yurtiçindeki ya da yurtdışmdaki şirketlere iştirak edebilecektir.
Buna göre, Cumhurbaşkanı kararı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı yurtiçindeki ve yurtdışındaki şirketlere iştirak edebilecektir. Böylelikle, Hazine ve Maliye Bakanlığı ister yurtiçi ister yurtdışı olsun stratejik sektörlerde faaliyette bulunan şirketlere iştirak ederek işletmecilik yapabilecektir.
Yine, yurtiçinde ya da yurt dışında mali yönden sıkıntıya giren ama faaliyetine devam etmesinde fayda görülen şirketlere de Cumhurbaşkanı kararı ile iştirak edilebilecektir. Bu oldukça geniş bir yetkidir ve bundan böyle birçok sektörde (bankacılık, finans, savunma, inşaat, turizm gibi) yer alan şirketlere Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ortak olduğunu görebiliriz.
Ayrıca, yine aynı madde ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’na aşağıdaki yetkiler de tanınmıştır.
“i) Finansal piyasalara ilişkin yurtiçi ve yurtdışı gelişmeleri izlemek, değerlendirmek, finansal sektörü geliştirici ve finansal istikran güçlendirici çalışmalar yapmak,”
“p) Sigortacılık ve özel emeklilik sistemine ilişkin faaliyetleri düzenlemek, uygulamak, uygulamayı izlemek, denetimini yürütmek ve geliştirilmesine ilişkin esasları tespit etmek,”
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞINDA YENİ BİRİMLER İHDAS EDİLMİŞTİR!
43 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde aşağıdaki birimler ihdas edilmiştir.
- Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğü,
- Finansal Piyasalar ve Kambiyo Genel Müdürlüğü,
- Ekonomik Programlar ve Araştırmalar Genel Müdürlüğü,
- Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü,
- Teftiş Başkanlığı,
Diğer yandan, “Gelir Düzenlemeleri Genel Müdürlüğü ile Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı” kapatılmıştır.
Söz konusu 43 numaralı Kararname ile ihdas edilen birimlerin görev ve yetkileri tanımlanmıştır. Yine bazı birimlerin isimleri değişmiş görev ve yetkilerine eklemeler yapılmıştır.
TEFTİŞ BAŞKANLIĞI TEKRAR İHDAS EDİLMİŞTİR!
Bilindiği gibi Maliye Bakanlığı bünyesinde vergi inceleme yetkisi bulunan dört denetim birimi birleştirilmiş ve Vergi Denetim Kurulu çatısı altında “Vergi Müfettişi” ünvanı ile müfettişler istihdam edilmekte idi. 43 numaralı Kararname ile “Teftiş Başkanlığı” kurulmuş ve “Hazine ve Maliye Müfettişi” ünvanı ihdas edilmiştir.
Teftiş Başkanlığı’nın görev ve yetkileri ise aşağıdaki şekilde olacaktır.
Teftiş Başkanlığı Bakanın emri veya onayı ile Bakan adına aşağıdaki görev ve yetkileri kullanır:
- Bakanlık merkez, taşra ve yurtdışı teşkilatlan ile bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlarının her türlü faaliyet ve işlemleriyle ilgili olarak inceleme, denetim ve soruşturma işlerini yürütmek ve bu işlerle ilgili gerekli önlemleri almak veya aldırmak,
- İlgili mevzuatın Bakanlığa tanıdığı inceleme, denetim ve soruşturma yetkisini Bakanlığın diğer hizmet birimlerinin görev alanına girmediği durumlarda kullanmak,
- İç denetim birimi ve Bakanlığın diğer birimleri tarafından Teftiş Başkanlığına bildirilen konularda gerekli inceleme, denetim ve soruşturma faaliyetlerini yürütmek,
- Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
Verilen görev ve yetkilerden anlaşılacağı üzere bu birim teftiş ve soruşturma ağırlıklı çalışacak ancak Bakanlığın diğer birimleri tarafından Teftiş Başkanlığına bildirilen konularda gerekli inceleme, denetim ve soruşturma faaliyetleri yürütecektir. Hazine ve Maliye Müfettişlerinin bu hali ile vergi inceleme yetkisi olmayacaktır.
Nitekim, vergi inceleme yetkisi kanunla düzenlenmektedir ve VUK Md. 135’e göre vergi incelemesine yetkili olanlar, Vergi Müfettişleri, Vergi Müfettiş Yardımcıları, ilin en büyük mal memuru veya vergi dairesi müdürleridir. Gelir İdaresi Başkanlığının merkez ve taşra teşkilatında müdür kadrolarında görev yapanlar her hal ve takdirde vergi inceleme yetkisini haizdir. Hazine ve Maliye Müfettişlerine de bu yetki verilmek istenirse VUK 135 buna göre tekrardan düzenlenmelidir.
İhdas edilen 161 adet Hazine ve Maliye Müfettişi kadrolarından yarısını kuruluşta Maliye Bakanı vergi müfettişlerinin içerisinden seçecektir.