Gazeteport/Thelira 18.04.2012 Tarihli "Yeni TTK'da İnternet Sorunları" Başlıklı Ekrem Öncü Köşe Yazısı
- 19 Nisan 2012
Yeni TTK'da internet sorunları
6102 sayılı Yeni TTK'nın 1524. maddesinde her sermaye şirketinin şeffaflığı sağlamak, bilgi toplumuna ulaşmak gibi amaçlarla internet sitesi oluşturmasına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Bu madde hükmü uyarınca internet sitesi oluşturma, internet sitesine TTK'nın öngördüğü içeriği yükleme ve bu içeriği sürekli güncelleme yükümlülüğü 1 Temmuz 2013'ten itibaren başlayacaktır. Ayrıca, konu ile ilgili olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nca bir Yönetmelik çıkarılarak ayrıntılı düzenlemelere yer verilecektir.
İnternet sitesi oluşturacak olan sermaye şirketleri; anonim şirketler, limited şirketler ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerdir. Halihazırda internet sitesi olan şirketler de sitelerini kanunda belirtilen şartlara uygun hale getirmek zorundadır.
Hangi bilgi ve belgelerin internet sitesinde bulunması gerekeceği yeni TTK'nın 1524. maddesinin birinci fıkrasında belirtilmiştir. Bu fıkraya göre internet sitesinde aşağıdaki bilgiler yer almalıdır:
1. Şirketçe kanunen yapılması gereken ilanlar.
2. Pay sahipleri ile ortakların menfaatlerini koruyabilmeleri ve haklarını bilinçli kullanabilmeleri için görmelerinin ve bilmelerinin yararlı olduğu belgeler, bilgiler, açıklamalar.
3. Yönetim ve müdürler kurulu tarafından alınan rüçhan, değiştirme, alım, önerilme, değişim oranı, ayrılma karşılığı gibi haklara ilişkin kararlar; bunlarla ilgili bedellerin nasıl belirlendiğini gösteren hesapların dökümü.
4. Değerleme raporları, kurucular beyanı, payların halka arz edilmesine dair taahhütler, bunlara ait teminatlar ve garantiler; iflasın ertelenmesine veya benzeri konulara ilişkin karar metinleri; şirketin kendi paylarını iktisap etmesi hakkındaki genel kurul ve yönetim kurulu kararları, bu işlemlerle ilgili açıklamalar, bilgiler, belgeler.
5. Ticaret şirketlerinin birleşmesi, bölünmesi, tür değiştirmesi hâlinde, ortakların ve menfaat sahiplerinin incelemesine sunulan bilgiler, tablolar, belgeler; sermaye artırımı, azaltılması dâhil, esas sözleşme değişikliklerine ait belgeler, kararlar; imtiyazlı pay sahipleri genel kurulu kararları, menkul kıymet çıkarılması gibi işlemler dolayısıyla hazırlanan raporlar.
6. Genel kurullara ait olanlar dâhil her türlü çağrılara ait belgeler, raporlar, yönetim kurulu açıklamaları.
7. Şeffaflık ilkesi ve bilgi toplumu açısından açıklanması zorunlu bilgiler.
8. Bilgi alma kapsamında sorulan sorular, bunlara verilen cevaplar, diğer kanunlarda pay sahiplerinin veya ortakların aydınlatılması için öngörülen hususlar.
9. Finansal tablolar, kanunen açıklanması gerekli ara tablolar, özel amaçlarla çıkarılan bilançolar ve diğer finansal tablolar, pay ve menfaat sahipleri bakımından bilinmesi gerekli finansal raporlamalar, bunların dipnotları ve ekleri.
10. Yönetim kurulunun yıllık raporu, kurumsal yönetim ilkelerine ne ölçüde uyulduğuna ilişkin yıllık değerlendirme açıklaması; yönetim kurulu başkan ve üyeleriyle yöneticilere ödenen her türlü paralar, temsil ve seyahat giderleri, tazminatlar, sigortalar ve benzeri ödemeler.
11. Denetçi, özel denetçi, işlem denetçisi raporları.
12. Yetkili kurul ve bakanlıkların konulmasını istedikleri, pay sahiplerini ve sermaye piyasasını ilgilendiren konulara ilişkin bilgiler.
Saymış olduğumuz bilgilerin internet sitesinde yer almaması, ceza sorumluluğunun dışında ilgili kararların iptal edilmesinin sebebini oluşturacak ve Kanuna aykırılığın tüm sonuçlarının doğmasına yol açacak, kusuru bulunan yöneticiler ile yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğuna neden olacaktır. İnternet sitesinin bilgi toplumunun hizmetlerine ayrılmış bölümü herkesin erişimine açık olacaktır. Bu ilkenin ihlali halinde herkes engelin kaldırılması davası açabilecektir.
Şirketin internet sitesine konulan bir içerik, farklı düzenlemelerle daha uzun süre öngörülmedikçe, üzerinde bulunan tarihten itibaren en az altı ay süreyle internet sitesinde kalacak, aksi halde konulmamış sayılacaktır. Finansal tablolar için bu süre 5 yıl olarak düzenlenmiştir.
Yeni TTK madde 1524/4'e göre, internet sitesinin bu maddenin amaçlarına özgülenmiş kısmında yayımlanan içeriğin başına tarih ve parantez içinde 'yönlendirilmiş mesaj' ibaresi konulacaktır. 6'ncı fıkraya göre de, yönlendirilmiş mesajların basılı şekilleri Yeni TTK 82'nci madde uyarınca saklanacaktır. İnternet sitesinde yer alacak bilgiler metin haline getirilip şirket yönetimi tarafından tarih ve saati gösterilerek noterlikçe onaylı bir deftere sıra numarası altında yazılacak veya yapıştırılacaktır. Daha sonra sitede yayımlanan bilgilerde bir değişiklik yapılırsa, değişikliğe ilişkin olarak anlattığımız süreç tekrarlanacaktır. Bu işlemin sermaye şirketlerine ek bir mali külfet getireceği açıktır.
öncelikle şunu vurgulamak gerekir ki, yukarıda yer alan düzenlemelerin şirketlerin aktif büyüklüğü, ciroları gibi ayrımlar yapılmadan bütün sermaye şirketlerine uygulanmak istenmesi bazı güçlüklere yol açacaktır. Şeffaflık ve hesap verilebilirlik önemlidir ancak bazı durumlarda ticari sır da en az bu ilkeler kadar önemli hale gelebilir. örneğin Vergi Usul Kanunu'nun (VUK) 5'inci maddesinde vergi mahremiyetine yönelik düzenlemeye yer verilmiş olup, mükellefin ve mükellefle ilgili kimselerin şahıslarına, muamele ve hesap durumlarına, işlerine, işletmelerine, servetlerine veya mesleklerine yönelik öğrenilen sırlar veya gizli kalması gereken bilgiler, bunları bilen görevliler tarafından açıklanamayacaktır ve açıklanması suçtur. Yukarıda maddeler halinde saymış olduğumuz ve internet sitesinde yer alması gereken bilgilerin bir kısmının (örneğin 9'uncu maddede saydığımız bilgiler), VUK'un 5'inci maddesine göre görevlilerce açıklanması suç teşkil edecektir. Diğer taraftan VUK'ta suç oluşturan bir düzenleme Yeni TTK'ya göre suç oluşturmayacaktır.
önemle vurgulanması gereken bir diğer husus ise, finansal tabloların internet sitesinden açıklanacak olmasıdır. Sermaye Piyasası Kanunu (SPK) kapsamında faaliyet gösteren halka açık ya da halka açık sayılan anonim şirketler finansal tablolarını zaten kamuoyuna açıklanmaktadır. Yeni kurulan veya bilançosu yeterince güçlü olmayan şirketlerin finansal tablolarını internet sitesinden açıklamaları halinde, bu şirketlerle iş yapacak olan firmaların bunlara olumsuz bakması gibi bir sonuç doğurabilecektir. Bu da haksız rekabete neden olacaktır. çünkü firmalar daha güçlü mali yapıya sahip şirketleri tercih etme eğilimi göstereceklerdir. özellikle yeni kurulan veya bazı dönemlerde işleri çok iyi olmayan şirketler açısından ciddi sıkıntılar doğabilecektir. Bu nedenle, Yeni TTK'nın 1524'üncü maddesinin kesinlikle gözden geçirilmesi gerektiği kanaatindeyim.
İnternet sitesine ilişkin düzenlemenin cezai boyutu ise önümüzdeki yazının konusu olacaktır.